oświadczenie Federacji Rosyjskiej i Chińskiej Republiki Ludowej

Wspólne oświadczenie Federacji Rosyjskiej i Chińskiej Republiki Ludowej odnośnie do rozpoczynającej się nowej ery stosunków międzynarodowych oraz globalnego zrównoważonego rozwoju

4 lutego 2022 roku

Prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin złożył wizytę w Chinach 4 lutego 2022 r. na zaproszenie przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpinga. W Pekinie głowy państw odbyły rozmowy i wzięły udział w ceremonii otwarcia XXIV Zimowych Igrzysk Olimpijskich. Federacja Rosyjska i Chińska Republika Ludowa, zwane dalej Stronami, wydały następujące oświadczenie.

Świat przechodzi dziś wszechstronne zmiany, a ludzkość wkracza w nową erę szybkiego rozwoju i transformacji na dużą skalę. Zachodzą takie procesy i zjawiska, jak wielobiegunowość, globalizacja gospodarcza, informatyzacja społeczeństwa, różnorodność kulturowa, transformacja globalnego systemu zarządzania i porządku światowego; wzmacniają się wzajemne powiązania i współzależności państw, rodzi się tendencja do redystrybucji równowagi sił światowych, rośnie też zapotrzebowanie społeczności światowej na przywództwo w celu zapewnienia pokojowego i postępującego rozwoju. Jednocześnie na tle trwającej globalnej pandemii nowego koronawirusa sytuacja w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego i regionalnego komplikuje się z każdym dniem, a globalne wyzwania i zagrożenia mnożą się. Pewne siły, reprezentujące mniejszość na arenie globalnej, nadal opowiadają się za jednostronnym podejściem do rozwiązywania problemów międzynarodowych i uciekają się do polityki siły, ingerując w wewnętrzne sprawy innych państw, szkodząc ich uzasadnionym prawom i interesom, prowokując sprzeczności, nieporozumienia i konfrontacje oraz utrudniając rozwój i postęp ludzkości, co powoduje ich zarzucenie przez społeczność międzynarodową.

Strony, działając w celu zapewnienia dobrobytu powszechnego, zwracają się do wszystkich państw o wzmocnienie dialogu i podniesienie wzajemnego zaufania, o pogłębienie wzajemnego zrozumienia, kultywowanie takich uniwersalnych wartości, jak pokój, rozwój, równość, sprawiedliwość, demokracja i wolność, poszanowanie praw narodów do samodzielnego wyboru drogi rozwoju ich krajów, jak również respektowanie suwerenności i interesów państw w zakresie bezpieczeństwa i rozwoju, o ochronę systemu międzynarodowego opartego na wiodącej roli Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz o porządek światowy oparty na prawie międzynarodowym, dążenie do prawdziwego multilateralizmu z centralną i koordynującą rolą ONZ i jej Rady Bezpieczeństwa, promowanie demokratyzacji stosunków międzynarodowych, zapewnienie osiągnięcia pokoju, stabilności i zrównoważonego rozwoju na świecie.

I

Strony wyrażają zgodny pogląd, że demokracja jest wartością ogólnoludzką, a nie przywilejem poszczególnych państw, zaś jej promocja i ochrona jest wspólnym zadaniem całej społeczności światowej.

Strony wyrażają zgodny pogląd, że demokracja jest sposobem uczestnictwa obywateli w rządzeniu własnym krajem w interesie poprawy dobrobytu ludności i zapewnienia zasady ludowładztwa. Demokracja realizuje się we wszystkich sferach życia publicznego oraz w ramach procesu ogólnospołecznego, odzwierciedla interesy całej ludzkości, ich wolę, gwarantuje ich prawa, zaspokaja ich potrzeby i chroni pomyślność. Demokracja nie jest skonstruowana podług schematów. W zależności od struktury społeczno-politycznej, historii, tradycji i cech kulturowych danego państwa jego mieszkańcy mają prawo wyboru takich form i metod wdrażania demokracji, które odpowiadają jego specyfice. Prawo oceny, czy dane państwo jest demokratyczne, przynależne jest wyłącznie jego obywatelom.

Strony stwierdzają, że Rosja i Chiny, które uważane są za mocarstwa światowe o bogatym dziedzictwie kulturowym i historycznym, mają głębokie tradycje demokracji oparte na tysiącletnim doświadczeniu rozwoju, szerokim poparciu społecznym oraz na uwzględnieniu potrzeb i pożytków obywateli. Rosja i Chiny gwarantują swoim narodom prawo, zgodnie z obowiązującymi ustawami, do uczestniczenia na różne sposoby i w różnych formach w administrowaniu państwem i w życiu publicznym. Narody obu krajów są pewne słuszności drogi, którą obrały, szanują też demokratyczne ustroje i tradycje innych państw.

Strony stwierdzają, że zasady demokratyczne urzeczywistniają się nie tylko w sprawowaniu rządów wewnątrz państw, ale także na poziomie globalnym. Podejmowane przez poszczególne państwa próby narzucenia innym krajom swoich „standardów demokratycznych”, przyznania sobie monopolistycznego prawa do oceny zgodności ze standardami demokratycznymi, wytyczenia linii podziału na gruncie ideologicznym, m.in. poprzez tworzenie wąskich bloków i sojuszy doraźnych, stanowią w istocie przykład pogwałcenia demokracji i odejścia od jej ducha oraz prawdziwych wartości. Takie próby działania w roli hegemonicznej stanowią poważne zagrożenie dla globalnego czy regionalnego pokoju i stabilności oraz kwestionują stabilność porządku światowego.

Strony wyrażają przekonanie, że ochrona demokracji i praw człowieka nie powinna być wykorzystywana jako instrument nacisku na inne kraje. Strony sprzeciwiają się nadużywaniu pojęcia wartości demokratycznych, ingerencji w wewnętrzne sprawy suwerennych państw pod pretekstem obrony demokracji i praw człowieka, a także próbom wywoływania podziałów i konfrontacji w świecie. Strony wzywają wspólnotę międzynarodową do poszanowania różnorodności kultur i cywilizacji oraz prawa narodów różnych krajów do samostanowienia. Strony są gotowe do współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi partnerami w celu promowania prawdziwej demokracji.

Strony stoją na stanowisku, że Karta Narodów Zjednoczonych i Powszechna Deklaracja Praw Człowieka określają szlachetne cele odnośnie do powszechnych praw człowieka, ustanawiają podstawowe zasady, które powinny być przestrzegane i wdrażane w praktyce przez wszystkie państwa. Jednocześnie, ze względu na specyfikę narodową, różnice w historii i kulturze, strukturę społeczną i poziom rozwoju społeczno-gospodarczego państw, konieczne jest zaadaptowanie powszechności praw człowieka do rzeczywistej sytuacji w danym kraju oraz ochrona praw człowieka zgodnie z sytuacją w danych państwach i potrzebami ich ludności. Propagowanie i ochrona praw człowieka są przedmiotem wspólnej troski społeczności międzynarodowej. Państwa winny zwracać jednakową uwagę na wszystkie kategorie praw człowieka i systematycznie je promować. Współpraca międzynarodowa w dziedzinie praw człowieka powinna odbywać się w warunkach równoprawnego dialogu z udziałem wszystkich krajów. Wszystkie państwa winny mieć zapewnione równe prawo do rozwoju. Interakcja i współpraca w kwestiach praw człowieka powinny opierać się na równości wszystkich krajów i wzajemnym szacunku w celu wzmocnienia międzynarodowego systemu praw człowieka.

II

Strony wyrażają przekonanie, że pokój, rozwój i współpraca są głównymi elementami nowoczesnego systemu międzynarodowego. Rozwój jest kluczowym czynnikiem w osiąganiu dobrobytu narodów. Trwająca pandemia nowego koronawirusa stanowi poważne wyzwanie dla realizacji Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030. Konieczne jest usprawnienie działania partnerstwa na rzecz globalnego rozwoju i zapewnienie, że nowa jego faza charakteryzować się będzie równowagą, harmonią i inkluzywnością.

Strony wyrażają zamiar intensyfikacji prac nad połączeniem planów rozwoju Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej z inicjatywą „Jeden Pas – Jedna Droga” w celu pogłębienia praktycznej współpracy między EUG a Chinami w różnych dziedzinach, w celu wzmocnienia wzajemnych powiązań między regionami Azji i Pacyfiku oraz Eurazji. Strony potwierdzają, że koncentrują się na równoległym i skoordynowanym tworzeniu Wielkiego Partnerstwa Eurazjatyckiego oraz budowie Pasa i Szlaku, z perspektywą rozwoju stowarzyszeń regionalnych, dwustronnych i wielostronnych oraz procesów integracyjnych z korzyścią dla narodów kontynentu eurazjatyckiego.

Strony wyrażają zgodną wolę konsekwentnie pogłębiać praktyczną współpracę w zakresie zrównoważonego rozwoju Arktyki.

Strony będą wzmacniały współpracę w ramach multilateralnych mechanizmów, w tym ONZ, promując włączenie przez społeczność międzynarodową kwestii rozwoju do listy kluczowych punktów koordynacji globalnych polityk makroekonomicznych. Strony wzywają kraje rozwinięte do sumiennego wypełniania ich oficjalnych zobowiązań w zakresie udzielania pomocy rozwojowej, dostarczania krajom rozwijającym się większych zasobów, rozwiązywania problemów nierównomiernego rozwoju krajów i eliminowania przypadków nierównowagi wewnątrz państw oraz wspierania współpracy dotyczącej rozwoju globalnego i międzynarodowego. Strona Rosyjska potwierdza gotowość do kontynuowania prac nad Globalną Inicjatywą Rozwojową zaproponowaną przez Stronę Chińską, w tym do udziału w działaniach Grupy Przyjaciół wspierających Globalną Inicjatywę Rozwojową przy ONZ. Aby przyspieszyć realizację Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju do 2030 r., Strony wzywają społeczność międzynarodową do podjęcia praktycznych kroków w takich kluczowych obszarach współpracy, jak ograniczanie ubóstwa, bezpieczeństwo żywnościowe, zwalczanie epidemii, produkcja szczepionek, finansowanie rozwoju, zmiana klimatu, zrównoważony rozwój, w tym zielony rozwój, uprzemysłowienie, gospodarka cyfrowa, współzależność infrastrukturalna.

Strony wzywają społeczność międzynarodową do zapewnienia otwartych, równych, sprawiedliwych i niedyskryminujących warunków dla rozwoju naukowego i technologicznego, do przyspieszenia praktycznego wdrożenia osiągnięć naukowych i technologicznych do produkcji celem rozpoznania nowych impulsów nowych impulsów wzrostu gospodarczego.

Strony wzywają wszystkie kraje do zacieśnienia współpracy w dziedzinie zrównoważonego transportu, aktywnego rozwijania kontaktów i wymiany doświadczeń w zakresie rozszerzania potencjału transportowego, w tym inteligentnego i zrównoważonego transportu, rozwoju i eksploatacji szlaków arktycznych oraz rozwijania innych obszarów celem ożywienia globalnej aktywności gospodarczej po epidemii.

Strony podejmą poważne kroki i wniosą istotny wkład w walkę ze zmianą klimatu. Strony, wspólnie obchodząc trzydziestolecie przyjęcia Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, potwierdzają swoje zaangażowanie w tę konwencję, a także w realizację celów, zasad i postanowień porozumienia paryskiego, w tym zasady wspólnej, ale zróżnicowanej odpowiedzialności. Strony wspólnie będą dążyć do skutecznego i pełnego wdrożenia Porozumienia Paryskiego, zamierzają zrealizować swoje zobowiązania, a także oczekują, że kraje rozwinięte faktycznie zapewnią państwom rozwijającym się roczne wsparcie finansowe w wysokości 100 mld USD na walkę ze zmianami klimatycznymi. Strony sprzeciwiają się tworzeniu nowych barier w handlu międzynarodowym pod pretekstem walki ze zmianami klimatycznymi.

Strony są zdecydowane współdziałać w rozwoju międzynarodowej współpracy i wymiany w dziedzinie różnorodności biologicznej, biorąc czynny udział w procesie globalnego zarządzania we wszystkich tyczących się tego aspektach oraz zamierzają wspólnie promować harmonijny rozwój człowieka i przyrody, a także „zieloną” transformację w celu zapewnienia globalnego zrównoważonego rozwoju.

Głowy państw pozytywnie oceniają skuteczną współpracę Rosji i Chin w formatach dwustronnym i wielostronnym w zakresie zwalczania pandemii nowego koronawirusa, ochrony życia i zdrowia ludności obu krajów oraz narodów całego świata. Strony będą zacieśniać współpracę w zakresie opracowywania i produkcji szczepionek przeciwko nowemu koronawirusowi i leków stosowanych w jego terapii oraz pogłębiać współpracę w dziedzinie zdrowia publicznego i rozwoju nowoczesnej medycyny. Strony zamierzają wzmocnić koordynację wdrażania środków przeciwepidemicznych w celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i ładu w kontaktach między obywatelami obu krajów. Strony pozytywnie oceniają pracę właściwych organów i regionów obu krajów w celu zapewnienia środków kwarantanny i stabilnego funkcjonowania przejść granicznych oraz zamierzają wypracować schemat stworzenia mechanizmu wspólnego zapobiegania i kontroli epidemii na obszarach przygranicznych celem wspólnego planowania zastosowań środków przeciwepidemicznych na przejściach granicznych, wymiany informacji i budowy infrastruktury oraz podniesienia efektywności towarowych odpraw celnych.

Strony podkreślają, że zagadnienie pochodzenia nowej infekcji koronawirusowej należy do sfery nauki. Badania na ten temat powinny opierać się na wiedzy naukowej w skali globalnej, a w tym celu konieczne jest nawiązanie współpracy między naukowcami z całego świata. Strony sprzeciwiają się upolitycznieniu tej kwestii. Strona Rosyjska z zadowoleniem przyjmuje wspólne prace Chin i WHO w celu zidentyfikowania pochodzenia nowego koronawirusa i popiera wspólny raport w tej sprawie przygotowany przez Chiny i WHO. Strony wzywają społeczność międzynarodową do wspólnego opowiedzenia się za poważnym podejściem naukowym w badaniach nad pochodzeniem koronawirusa.

Strona Rosyjska wspiera udane przeprowadzenie przez Stronę Chińską Zimowych Igrzysk Olimpijskich i Paraolimpijskich w Pekinie w 2022 roku.

Strony wysoko oceniają poziom współpracy dwustronnej w kwestii sportu i ruchu olimpijskiego oraz wyrażają gotowość do jej dalszego stopniowego rozwoju.

III

Strony są głęboko zaniepokojone poważnymi wyzwaniami w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa międzynarodowego i wychodzą z założenia, że losy narodów wszystkich krajów są ze sobą powiązane. Żadne państwo nie może i nie powinno zapewniać sobie bezpieczeństwa w oderwaniu od bezpieczeństwa całego świata i kosztem bezpieczeństwa innych państw. Społeczność międzynarodowa musi być aktywnie zaangażowana w globalne zarządzanie w celu osiągnięcia powszechnego, kompleksowego, niepodzielnego i trwałego bezpieczeństwa dla wszystkich.

Strony potwierdzają swoje zdecydowane i wzajemne wsparcie w obronie swoich podstawowych interesów, suwerenności i integralności terytorialnej państw oraz sprzeciwiają się ingerencji sił zewnętrznych w sprawy wewnętrzne państw.

Strona rosyjska potwierdza swoje poparcie dla doktryny jednych Chin, potwierdza, że Tajwan jest integralną częścią Chin i sprzeciwia się niepodległości Tajwanu w jakiejkolwiek formie.

Rosja i Chiny sprzeciwiają się działaniom sił zewnętrznych podważających bezpieczeństwo i stabilność w regionach przygranicznych między oboma krajami, zamierzają przeciwstawiać się ingerencji sił zewnętrznych, prowadzonej pod jakimkolwiek pretekstem, w wewnętrzne sprawy suwerennych państw oraz przeciwstawić się „kolorowym rewolucjom” i zwiększyć współpracę w wyżej wymienionych obszarach.

Strony potępiają terroryzm we wszystkich jego przejawach, promują ideę utworzenia zjednoczonego globalnego frontu antyterrorystycznego z centralną rolą ONZ oraz opowiadają się za wzmocnieniem koordynacji politycznej i konstruktywnej interakcji na obszarze wielostronnych wysiłków na rzecz zwalczania terroryzmu. Strony sprzeciwiają się upolitycznieniu zagadnień zwalczania terroryzmu i przekształceniu ich w zestaw narzędzi polityki podwójnych standardów, potępiają praktykę ingerowania w wewnętrzne sprawy innych państw w celach geopolitycznych poprzez wykorzystywanie grup terrorystycznych i ekstremistycznych, a także pod sztandarem zwalczania międzynarodowego terroryzmu czy ekstremizmu.

Strony uważają, że poszczególne państwa, sojusze wojskowo-polityczne lub koalicje dążą do uzyskania, bezpośrednio lub pośrednio, jednostronnych korzyści wojskowych ze szkodą dla bezpieczeństwa innych, działając przy tym metodami nieuczciwej konkurencji, wzmacniając rywalizację geopolityczną oraz wywołując antagonizmy i konfrontacje, poważnie podważają ład bezpieczeństwa międzynarodowego i globalnej stabilności strategicznej. Strony sprzeciwiają się dalszemu rozszerzeniu NATO, wzywają Sojusz Północnoatlantycki do porzucenia ideologicznego podejścia z czasów „zimnej wojny”, poszanowania suwerenności, bezpieczeństwa i interesów innych krajów, różnorodności ich cywilizacyjnych i kulturowo-historycznych dróg rozwoju oraz obiektywnego i sprawiedliwego podejścia do procesów rozwojowych innych państw. Strony sprzeciwiają się tworzeniu zamkniętych struktur blokowych i przeciwstawnych obozów w regionie Azji i Pacyfiku oraz zachowują znaczącą czujność wobec negatywnego wpływu amerykańskiej strategii Indopacyfiku na ład i stabilność w tym regionie. Rosja i Chiny podejmują konsekwentne wysiłki na rzecz zbudowania sprawiedliwego, otwartego i zintegrowanego systemu bezpieczeństwa w regionie Azji i Pacyfiku (ang. APAC), który nie jest wymierzony przeciwko krajom trzecim i zapewnia pokój, stabilność oraz dobrobyt.

Strony z satysfakcją przyjmują wspólne oświadczenie przywódców pięciu państw dysponujących bronią jądrową w sprawie zapobiegania wojnie nuklearnej i przeciwdziałania wyścigowi zbrojeń oraz uważają, że wszystkie wszystkie mocarstwa atomowe powinny porzucić mentalność zimnowojenną i wycofać się z gry o sumie zerowej, zmniejszyć rolę broni jądrowej w swojej polityce bezpieczeństwa narodowego, wycofać broń jądrową rozmieszczoną poza granicami państwa macierzystego i zahamować nieograniczony rozwój globalnej obrony przeciwrakietowej (OPR, BMD) oraz podjąć skuteczne kroki w celu zminimalizowania ryzyka wybuchu wojen nuklearnych i wszelkich konfliktów zbrojnych między krajami dysponującymi potencjałem nuklearnym.
Strony stwierdzają, że Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej jest kamieniem węgielnym systemu międzynarodowego rozbrojenia i nierozprzestrzeniania broni jądrowej i ważną częścią powojennego systemu bezpieczeństwa międzynarodowego oraz odgrywa kardynalną rolę w zapewnianiu pokoju i optymalnych warunków rozwoju na świecie. Społeczność międzynarodowa powinna wspierać zrównoważone wdrażanie trzech filarów Układu i wspólnie chronić wiarygodność, skuteczność i powszechność tego instrumentu.

Strony są poważnie zaniepokojone utworzeniem przez Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i Australię (AUKUS) „trójstronnego partnerstwa w zakresie bezpieczeństwa”, które przewiduje pogłębienie współpracy między jego uczestnikami w obszarach wpływających na stabilność strategiczną, a w szczególności ich decyzję o rozpoczęciu współpracy w dziedzinie atomowych okrętów podwodnych. Rosja i Chiny uważają, że takie działania stoją w sprzeczności z zadaniami zapewnienia bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju regionu Azji i Pacyfiku, zwiększają niebezpieczeństwo rozpoczęcia wyścigu zbrojeń w regionie i stwarzają poważne ryzyko rozprzestrzeniania się broni jądrowej. Strony zdecydowanie potępiają takie kroki i wzywają członków AUKUS do rzetelnego wypełniania swoich zobowiązań w zakresie nierozprzestrzeniania broni jądrowej i rakietowej, aby wspólnie chronić pokój, stabilność i rozwój w regionie.

Głębokie zaniepokojone Stron budzą plany Japonii dotyczące zrzutu radioaktywnej wody z uszkodzonej elektrowni jądrowej Fukushima do oceanu oraz potencjalny wpływ takich działań na środowisko. Strony podkreślają, że do utylizacji wody promieniotwórczej należy podchodzić z pełną odpowiedzialnością i przeprowadzać ją właściwie na podstawie umów strony japońskiej z sąsiednimi państwami, innymi zainteresowanymi stronami i odpowiednimi strukturami międzynarodowymi oraz z zastrzeżeniem przejrzystości i podstaw naukowych, w zgodzie z prawem międzynarodowym.

Strony uważają, że wycofanie się USA z Traktatu o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych krótkiego i średniego zasięgu, przyspieszenie badań i rozwoju naziemnych pocisków rakietowych średniego i krótkiego zasięgu oraz chęć rozmieszczenia ich w regionach Azji i Pacyfiku oraz Europy, jak również ich przekazanie sojusznikom, pociąga za sobą wzrost napięcia i nieufności, podnosi ryzyko dla bezpieczeństwa międzynarodowego i regionalnego oraz prowadzi do osłabienia międzynarodowego systemu nieproliferacji i kontroli zbrojeń, podważa także globalną stabilność strategiczną. Strony wzywają Stany Zjednoczone do afirmatywnej odpowiedzi na rosyjską inicjatywę i do porzucenia planów rozmieszczenia naziemnych pocisków średniego i krótkiego zasięgu w regionie Azji i Pacyfiku oraz w Europie. Strony będą nadal utrzymywać kontakty i wzmacniać koordynację w tej kwestii.

Strona Chińska wyraża zrozumienie i poparcie dla propozycji Federacji Rosyjskiej dotyczących zawierania długoterminowych prawnie wiążących gwarancji bezpieczeństwa w Europie.

Strony zauważają, że wypowiedzenie przez USA szeregu ważnych umów międzynarodowych w dziedzinie kontroli zbrojeń ma niezwykle negatywny wpływ na międzynarodowe i regionalne bezpieczeństwo i stabilność. Strony wyrażają zaniepokojenie postępami w realizacji amerykańskich planów rozwoju globalnej obrony przeciwrakietowej i rozmieszczenia jej elementów w różnych regionach świata w połączeniu z budowaniem potencjału precyzyjnej broni niejądrowej w celu uprzedzania ataków i rozwiązywania innych zadań strategicznych. Strony podkreślają znaczenie pokojowego wykorzystania przestrzeni kosmicznej i zdecydowanie popierają centralną rolę Komitetu ONZ ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej w promowaniu współpracy międzynarodowej oraz utrzymywaniu i rozwijaniu międzynarodowego prawa oraz regulacji w zakresie działań w przestrzeni kosmicznej. Rosja i Chiny będą nadal umacniać współpracę w takich kwestiach, które są przedmiotem wspólnego zainteresowania, jak dalekosiężna rola działań kosmicznych oraz rozwój i wykorzystanie zasobów w kosmosie. Strony sprzeciwiają się próbom poszczególnych państw zmierzających do przekształcenia przestrzeni kosmicznej w arenę konfrontacji zbrojnej i potwierdzają swój zamiar podjęcia wszelkich niezbędnych wysiłków w celu zapobieżenia militaryzacji przestrzeni kosmicznej i wyścigowi zbrojeń w jej ramach. Będą również zapobiegać działaniom mającym na celu osiągnięcie przewagi militarnej w przestrzeni kosmicznej i jej wykorzystywaniu do działań bojowych. Strony potwierdzają potrzebę jak najszybszego rozpoczęcia negocjacji w celu zawarcia prawnie wiążącego wielostronnego traktatu opartego na podstawie rosyjsko-chińskiego projektu Traktatu w sprawie zapobiegania rozmieszczaniu broni w przestrzeni kosmicznej oraz groźbie użycia siły lub użyciu siły przeciwko obiektom znajdującym się w przestrzeni kosmicznej, który zapewniłby podstawowe i pewne gwarancje niedopuszczenia do wyścigu zbrojeń i zbrojenia przestrzeni kosmicznej.

Chiny i Rosja podkreślają, że należyta przejrzystość i środki budowy zaufania, w tym międzynarodowe zobowiązania polityczne odnośnie do nierozpoczynania procedury rozmieszczania broni w przestrzeni kosmicznej, mogą również przyczynić się do osiągnięcia celu, jakim jest uniknięcie wyścigu zbrojeń w przestrzeni kosmicznej. Środki takie powinny uzupełniać prawnie wiążący i skuteczny systemu regulujący działania w przestrzeni kosmicznej, lecz nie mogą go zastąpić.

Strony potwierdzają swoje przekonanie, że Konwencja o zakazie prowadzenia badań, produkcji i składowania broni bakteriologicznej (biologicznej) i toksycznej oraz o jej zniszczeniu (BTWC) gra zasadniczą rolę jako filar międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Chiny i Rosja podkreślają swoją determinację w zachowaniu rangi i skuteczności konwencji.

Strony potwierdzają potrzebę pełnego przestrzegania i dalszego wzmacniania Konwencji o broni biologicznej, w tym poprzez jej instytucjonalizację, wzmocnienie jej mechanizmów i przyjęcie prawnie wiążącego Protokołu do Konwencji zawierającego skuteczny mechanizm weryfikacji, a także poprzez regularne konsultacje i współpracę w rozwiązywaniu wszelkich kwestii związanych z wdrażaniem Konwencji.

Strony podkreślają, że krajowe i zagraniczne działania Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników w zakresie wojny biologicznej budzą w społeczności międzynarodowej poważne obawy i pytania dotyczące ich zgodności z Konwencją o broni biologicznej. Strony podzielają pogląd, że takie działania stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej i Chin oraz szkodzą bezpieczeństwu zainteresowanych regionów. Strony wzywają Stany Zjednoczone i ich sojuszników, aby działali w sposób otwarty, przejrzysty i odpowiedzialny, należycie informując o swych działaniach wojskowo-biologicznych prowadzonych za granicą i na terytorium ich kraju, a także wspierając wznowienie negocjacji w sprawie prawnie wiążącego protokołu do Konwencji o broni biologicznej ze skutecznym mechanizmem weryfikacji.

Strony, potwierdzając swoje przywiązanie do celu, jakim jest budowa świata wolnego od broni chemicznej, wzywają wszystkie strony Konwencji o zakazie broni chemicznej do wspólnej obrony jej autorytetu i skuteczności. Chiny i Rosja są głęboko zaniepokojone upolitycznieniem Organizacji ds. zakazu broni chemicznej i wzywają wszystkich jej członków do wzmocnienia solidarności i współpracy oraz do podtrzymania tradycji podejmowania decyzji w oparciu o konsensus. Rosja i Chiny nalegają, aby Stany Zjednoczone, jako jedyne państwo będące stroną konwencji, które nie zakończyło procesu niszczenia broni chemicznej, przyspieszyły eliminację swoich zapasów tej broni. Strony podkreślają znaczenie utrzymania równowagi między zobowiązaniami państw w zakresie nierozprzestrzeniania broni jądrowej a korzyściami płynącymi z legalnej współpracy międzynarodowej w zakresie wykorzystywania zaawansowanych technologii oraz związanych z nimi materiałów i sprzętu do celów pokojowych. Strony notyfikują rezolucję „Promowanie pokojowej współpracy międzynarodowej w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego”, której współautorem jest Strona Rosyjska, zatwierdzoną podczas 76. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ z inicjatywy Chin i oczekują jej konsekwentnego wdrażania zgodnie z założonymi celami.

Strony przywiązują dużą wagę do koordynacji projektu sztucznej inteligencji. Strony są gotowe do wzmocnienia dialogu i kontaktów w tej sprawie.

Strony potwierdzają swoją gotowość do pogłębienia współpracy w dziedzinie międzynarodowego bezpieczeństwa informacyjnego oraz do przyczynienia się do budowania otwartego, bezpiecznego, zrównoważonego i dostępnego środowiska technologii informacyjno-komunikacyjnych ICT. Strony podkreślają, że zasady niestosowania siły, poszanowania suwerenności państwa oraz podstawowych praw i wolności człowieka oraz nieingerencji w wewnętrzne sprawy innych państw zatwierdzone kartą Narodów Zjednoczonych mają zastosowanie także do przestrzeni informacyjnej. Chiny i Rosja potwierdzają kluczową rolę Organizacji Narodów Zjednoczonych w reagowaniu na zagrożenia dla międzynarodowego bezpieczeństwa informacji i wyrażają wsparcie dla Organizacji w opracowywaniu nowych norm zachowania państw w tym zakresie.

Strony z satysfakcją przyjmują wdrożenie globalnego procesu negocjacji w sprawie IIB w ramach jednolitego mechanizmu i w tym kontekście wspierają działania otwartej grupy roboczej ONZ ds. bezpieczeństwa w wykorzystaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych i ICT na lata 2021–2025 oraz wyrażają gotowość do zabierania głosu w formule wspólnych stanowisk w tej sprawie. Strony uważają za konieczne podjęcie zjednoczonego wysiłku społeczności międzynarodowej w celu opracowania nowych norm odpowiedzialnego postępowania państw, w tym norm prawnych, a także uniwersalnego międzynarodowego instrumentu prawnego regulującego działalność państw w sferze ICT. Strony wyrażają przekonanie, że Globalna Inicjatywa Bezpieczeństwa Danych, zaproponowana przez Stronę Chińską i wspierana zasadniczo przez Stronę Rosyjską, stanowi podstawę do dyskusji i ustanawiania przez Grupę Roboczą środków reagowania na zagrożenia bezpieczeństwa danych i inne zagrożenia dla międzynarodowego bezpieczeństwa informacji.

Strony potwierdzają swoje poparcie dla rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 74/247 i 75/282 i popierają prace odnośnego komitetu ad hoc ekspertów rządowych oraz ułatwiają negocjacje w ramach ONZ w sprawie opracowania międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania wykorzystywania ICT do celów przestępczych. Strony podejmują inicjatywę w celu zapewnienia konstruktywnego udziału wszystkich stron w negocjacjach w celu zagwarantowania szybkich negocjacji w sprawie miarodajnej, powszechnej i kompleksowej konwencji i przedkładają ją Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ podczas 78. sesji w ścisłej zgodności z rezolucją 75/282. W tym celu Rosja i Chiny przedłożyły wspólny projekt takiej konwencji jako podstawę do negocjacji.

Strony popierają politykę internacjonalizacji administracji Internetem, opowiadają się za równymi prawami do zarządzania nim, uważają za niedopuszczalne wszelkie próby ograniczenia ich własnego suwerennego prawa do regulowania i zapewnienia bezpieczeństwa krajowych segmentów Internetu; są także zainteresowane bardziej aktywnym włączeniem Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego w rozwiązywanie tych problemów.

Strony zamierzają pogłębić współpracę dwustronną w zakresie zapewnienia międzynarodowego bezpieczeństwa informacji na podstawie odpowiedniej umowy międzyrządowej z 2015 roku. W tym celu Strony uzgodniły przyjęcie w najbliższym czasie planu współpracy rosyjsko-chińskiej w tym zakresie.

IV

Strony podkreślają, że Rosja i Chiny, jako światowe mocarstwa i stali członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ, zamierzają ściśle przestrzegać norm moralnych i zasad odpowiedzialności, zdecydowanie bronić systemu międzynarodowego, w którym ONZ odgrywa centralną rolę koordynującą w sprawach międzynarodowych, podtrzymywać porządek światowy oparty na prawie międzynarodowym, w tym na celach i zasadach Karty Narodów Zjednoczonych, promować wielobiegunowość i demokratyzację stosunków międzynarodowych oraz wspólnie budować zamożniejszy, stabilniejszy i sprawiedliwszy świat i razem tworzyć nowego rodzaju stosunki międzynarodowe.

Strona Rosyjska zwraca uwagę na pozytywne znaczenie koncepcji Strony Chińskiej budowania „wspólnoty przyszłości ludzkości” we wzmacnianiu solidarności społeczności międzynarodowej i łączeniu wysiłków w odpowiedzi na wspólne wyzwania. Strona chińska zwraca uwagę na pozytywne znaczenie wysiłków Strony Rosyjskiej na rzecz stworzenia sprawiedliwego wielobiegunowego systemu stosunków międzynarodowych.

Strony zamierzają stanowczo bronić nienaruszalności wyników II wojny światowej oraz istniejącego powojennego porządku światowego, bronić autorytetu ONZ i sprawiedliwości w stosunkach międzynarodowych, opierać się próbom zaprzeczania, zniekształcania i fałszowania historii II wojny światowej.

Aby zapobiec powtórzeniu się tragedii wojny światowej, Strony zdecydowanie potępią działania mające na celu zniwelowanie odpowiedzialności za okrucieństwa faszystowskich agresorów i militarystycznych najeźdźców oraz ich wspólników, także bezczeszczenie i szarganie honoru zwycięskich krajów.

Strony opowiadają się za ustanowieniem nowego rodzaju stosunków między światowymi mocarstwami, stosunków opartych na wzajemnym szacunku, pokojowym współistnieniu i wzajemnie korzystnej współpracy. Potwierdzają, że rosyjsko-chińskie stosunki międzypaństwowe nowego typu przewyższają sojusze wojskowo-polityczne zimnej wojny. Przyjaźń między dwoma państwami nie ma granic, nie zna stref zakazanych we współpracy, a wzmocnienie dwustronnej kooperacji strategicznej nie jest skierowane przeciwko krajom trzecim i nie podlega wpływowi niestabilnego otoczenia międzynarodowego oraz doraźnych zmian w krajach trzecich.

Strony ponownie podkreślają potrzebę konsolidacji społeczności międzynarodowej zamiast jej podziału oraz potrzebę współpracy zamiast konfrontacji. Strony sprzeciwiają się powrotowi stosunków międzynarodowych do stanu konfrontacji między głównymi mocarstwami, w której słabi padają ofiarą silnych. Strony zamierzają przeciwstawić się próbom zastąpienia ogólnie przyjętych i zgodnych z prawem międzynarodowym formatów i mechanizmów partykularnymi zasadami opracowanymi w „wąskim kręgu” przez poszczególne kraje lub bloki krajów, sprzeciwiać się rozwiązywaniu problemów międzynarodowych nie na podstawie konsensusu, lecz poprzez schematy lekceważenia, sprzeciwiać się polityce siły, nękania, jednostronnych sankcji i eksterytorialnego stosowania jurysdykcji, a także wypowiadać się przeciwko nadużywaniu polityki kontroli eksportu oraz za wspieraniem ułatwień w handlu zgodnie z zasadami Światowej Organizacji Handlu (WTO).

Strony potwierdziły zamiar wzmocnienia koordynacji polityki zagranicznej, urzeczywistnienia prawdziwego multilateralizmu, wzmocnienia współpracy w formatach wielostronnych, ochrony wspólnych interesów, utrzymania międzynarodowej i regionalnej równowagi sił oraz poprawy globalnego zarządzania.

Strony wspierają i chronią wielostronny system handlowy oparty na centralnej roli Światowej Organizacji Handlu (WTO), biorą czynny udział w reformie WTO, sprzeciwiają się też unilateralizmowi i protekcjonizmowi. Strony są gotowe wzmocnić dialog partnerski i koordynację stanowisk w kwestiach handlowych i gospodarczych będących przedmiotem wspólnej troski, aby przyczynić się do zapewnienia zrównoważonego i stabilnego funkcjonowania globalnych i regionalnych łańcuchów wartości, wspierać tworzenie bardziej otwartego, integracyjnego, przejrzystego, niedyskryminacyjnego systemu handlu międzynarodowego i zasad gospodarczych.

Strony popierają format G20 jako ważną platformę dialogu w rozwiązywaniu kwestii międzynarodowej współpracy gospodarczej i stosowania środków reagowania kryzysowego; wspólnie podejmują wysiłek w celu do wzmocnienia ducha solidarności i współpracy w ramach G20, wspierają wiodącą rolę organizacji w takich dziedzinach, jak międzynarodowa walka z epidemiami, odbudowa gospodarki światowej, wsparcie dla zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz doskonalenie globalnego systemu zarządzania gospodarką na sprawiedliwych i racjonalnych podstawach w celu wspólnego stawiania czoła globalnym wyzwaniom.

Strony popierają pogłębienie partnerstwa strategicznego w ramach BRICS, promują rozszerzenie współpracy na trzech głównych obszarach: polityka i bezpieczeństwo, gospodarka i finanse oraz wymiana pomocy humanitarnej/kontakty międzyludzkie. W szczególności Rosja i Chiny zamierzają promować rozwój współpracy w zakresie zdrowia publicznego, gospodarki cyfrowej, nauki, innowacji i technologii, w tym technologii sztucznej inteligencji, a także zwiększyć koordynację działań krajów BRICS na platformach międzynarodowych. Strony dążą do dalszego wzmocnienia formatu BRICS Plus/Outreach jako skutecznego mechanizmu dialogu ze stowarzyszeniami i organizacjami integracji regionalnej krajów rozwijających się i rynków wschodzących.

Strona rosyjska udzieli pełnego wsparcia Stronie Chińskiej jako przewodniczącemu stowarzyszenia w 2022 roku i udzieli pomocy w owocnym przeprowadzeniu XIV szczytu BRICS.

Rosja i Chiny mają na celu kompleksowe wzmocnienie Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SCO) i dalsze zwiększenie jej roli w tworzeniu policentrycznego porządku światowego opartego na powszechnie uznanych zasadach prawa międzynarodowego, multilateralizmu, równego, wspólnego, niepodzielnego, zintegrowanego i trwałego bezpieczeństwa.

Strony uważają za istotne konsekwentne wdrażanie porozumień w sprawie usprawnienia mechanizmów przeciwdziałania wyzwaniom i zagrożeniom dla bezpieczeństwa państw członkowskich SCO oraz w kontekście rozwiązania tego problemu opowiadają się za rozszerzeniem funkcjonalności Regionalnej Struktury Antyterrorystycznej SCO.

Strony przyczyniać się będą do nadania nowej jakości i dynamiki interakcji gospodarczych między państwami członkowskimi SCO w zakresie handlu, produkcji, transportu, energii, finansów, inwestycji, rolnictwa, ceł, telekomunikacji, innowacji i innych obszarów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, w tym poprzez wykorzystanie zaawansowanych, oszczędzających zasoby, energooszczędnych i „zielonych” technologii.

Strony odnotowują owocną współpracę w ramach Szanghajskiej Organizacji Współpracy na podstawie Umowy między rządami państw członkowskich Szanghajskiej Organizacji Współpracy w sprawie współpracy odnośnie do międzynarodowego bezpieczeństwa informacji z 2009 r., a także w ramach specjalnej grupy ekspertów. W tym kontekście z satysfakcją przyjmują uchwalenie w dniu 17 września 2021 r. w Duszanbe przez Radę Szefów Państw Członkowskich SCO Planu Współdziałania Państw Członkowskich SCO w zakresie międzynarodowego bezpieczeństwa informacji na lata 2022–2023.

Rosja i Chiny za punkt wyjścia przyjmują stale rosnące znaczenie współpracy kulturalnej i międzyludzkiej dla stopniowego rozwoju SCO. W celu wzmocnienia wzajemnego zrozumienia między narodami państw członkowskich SCO będą one nadal skutecznie przyczyniać się do pogłębiania współpracy w takich dziedzinach, jak więzi kulturowe, edukacja, nauka i technologia, opieka zdrowotna, ochrona środowiska, turystyka, kontakty między ludźmi i sport.

Rosja i Chiny będą nadal pracować nad wzmocnieniem roli APEC jako wiodącej wielostronnej platformy dialogu w regionie Azji i Pacyfiku w kwestiach gospodarczych. Strony zamierzają zintensyfikować koordynację działań na rzecz pomyślnego wdrożenia „Wytycznych z Putrajaya dotyczących rozwoju APEC do 2040 r.”, koncentrując się na tworzeniu wolnego, otwartego, sprawiedliwego, niedyskryminacyjnego, przejrzystego i przewidywalnego środowiska handlowego i inwestycyjnego w regionie. Szczególny nacisk zostanie położony na kwestie walki z pandemią nowego koronawirusa i ożywienia gospodarczego, cyfryzacji szerokiego zakresu różnych sfer życia, ożywienia gospodarczego obszarów peryferyjnych oraz ustanowienia wzajemnych stosunków między APEC a innymi regionalnymi stowarzyszeniami wielostronnymi o jednobrzmiącej agendzie.

Strony zamierzają rozwijać współpracę w ramach formatu Rosja-Indie-Chiny, a także wzmacniać współpracę w takich platformach jak Szczyt Azji Wschodniej, Regionalne Forum Bezpieczeństwa ASEAN, Spotkanie Ministrów Obrony ASEAN i Partnerów Dialogu. Rosja i Chiny wspierają centralną rolę ASEAN w rozwoju współpracy w Azji Wschodniej, nadal zwiększając koordynację w zakresie pogłębiania współpracy z ASEAN i wspólnie promując współpracę w zakresie zdrowia publicznego, zrównoważonego rozwoju, walki z terroryzmem i zwalczania przestępczości ponadnarodowej. Obie Strony zamierzają kontynuować prace nad wzmocnieniem roli ASEAN jako kluczowego elementu architektury regionalnej.


Zródło: http://www.kremlin.ru/supplement/5770.


Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można nas również wpierać materialnie.

Dane do przelewów:
Instytut Badawczy Pro Vita Bona
BGŻ BNP PARIBAS, Warszawa
Nr konta: 79160014621841495000000001

Dane do przelewów zagranicznych:
PL79160014621841495000000001
SWIFT: PPABPLPK

Manifest-6-7

Od Redakcji | NMN 23-28 „BRICS”

Interwencja Rosji na Ukrainie stanowi początek końca systemu stosunków międzynarodowych, które panowały przez ostatnie dekady, najpierw jako układ zimnowojenny, a potem ten związany z hegemonią Waszyngtonu. Kompetentni analitycy na całym świecie dobrze zdają sobie sprawę z tego, że sam fakt tej interwencji jest symptomem tego właśnie początku końca, gdyż jeszcze kilka lat temu Rosja nie zdecydowałaby się na taki krok.

TCz_15-17

Odi profanum vulgus et arceo

Na początku trzeba mieć plan

Cybernetyka społeczna dowodzi, że w procesie sterowania wyróżniamy obiekt sterujący, obiekt sterowany, cel i metodę sterowania, a dodatkowo, że im obiekt ma wyższy potencjał informacyjny, tym większy wpływ wywiera na obiekty sterowane. Do sterowania potrzebna jest zatem odpowiednia i usystematyzowana wiedza. Dlatego ośrodki sterujące organizacjami gromadzą taką wiedzę i ją rozszerzają. Tylko ośrodki posiadające odpowiednią wiedzę będą w stanie skutecznie sterować swoim otoczeniem. Takim obiektem sterowania jesteśmy my, współczesne społeczeństwa. Przyjrzyjmy się metodom sterowania przyjętym w szeroko pojętym świecie Zachodu i zastanówmy się, kto i do jakiego celu nas prowadzi. Pomocna będzie tutaj nie tylko cybernetyka społeczna, ale także nauka o cywilizacjach.

Życie społeczeństw musi być zorganizowane

Nauka o cywilizacjach to dziedzina wiedzy stworzona przez Feliksa Konecznego. Wprowadził on pojęcie Quincunx, tzw. czynnik cywilizacjotwórczy, pięciomian bytu, gdzie wyróżnił kategorie: dobra, prawdy, piękna, dobrobytu i zdrowia. Ich różne traktowanie w zależności od narodu czy grup ludzkich prowadzi do różnorodności cywilizacyjnej. Najwyżej Koneczny cenił cywilizację łacińską, w której dążenie do poznania prawdy obiektywnej, tak jak w starożytnej Grecji, przybrało formę metodyczną, co pozwoliło rozwinąć się nowoczesnej nauce. Docent Józef Kossecki, twórca socjocybernetyki opartej na wzorcu mazurowskim, kontynuując i poszerzając badania nad cywilizacjami opracował cybernetyczny wzorzec cywilizacji. Wyróżnił w nim sześć rodzajów norm społecznych i motywacji występujących w populacji ludzkiej. Są to motywacje: witalne, ekonomiczne, prawne, etyczne, ideologiczne oraz poznawcze:

Pierwszy zasadniczy wyróżnik cywilizacyjny należy do kategorii prawdy – jest to stosunek norm poznawczych do norm ideologicznych: chodzi o to, czy w hierarchii wartości społecznych normy poznawcze górują nad ideologicznymi, czy też odwrotnie. Normy poznawcze określają to, co jest, i należą do kategorii prawdy, natomiast normy ideologiczne określają to, co być powinno, i należą do kategorii dobra (dobro celowe). W płaszczyźnie procesów sterowania społecznego chodzi o to, czy mamy państwo prawdy – w którym obiektywna prawda jest większą wartością niż ideologia, czy też państwo ideologii – w którym ideologia jest ważniejsza niż obiektywna prawda1.

W orientalnych cywilizacjach sakralnych tajemnica odgrywała ogromną rolę. Wiedza była dostępna tylko wybranym grupom społecznym. Zwykły członek społeczności nie miał prawa mieć dostępu do wiedzy o znaczeniu sterowniczym. W starożytnym Egipcie kapłani mający wiedzę o astronomii wykorzystywali zaćmienia słońca zastraszając lud w celu utrwalenia oficjalnej ideologii państwowo-religijnej. W cywilizacjach niesakralnych, np. ateńskiej, rzymskiej czy łacińskiej, rozwijano naukę i metody dochodzenia do prawdy obiektywnej, swobodnie wyrażanej i dostępnej dla każdego jako podstawę procesów poznawczych.

Istnieją organizacje, które działają tajnie i niedemokratycznie

Zderzenie łacińskiej Europy z Orientem nastąpiło w wyniku wojen krzyżowych. Doprowadziło to do powstania zakonu templariuszy i zakonu krzyżackiego. Chociaż pierwsza loża masońska ustanowiona została w 1717 r. w Londynie, masoni wprost uważają Templariuszy za swoich protoplastów. W masonerii tajemnica odgrywa ogromną rolę. Jest jasny podział na masonów i profanów, stopnie wtajemniczenia, rytuały. Wiedza jest reglamentowana i dostęp do niej zależy od stopnia wtajemniczenia, profani nie mają go w ogóle. Podział na masonów i profanów to nic innego, jak podział kastowy, jakże charakterystyczny dla cywilizacji sakralnych. Kasty mają różne prawa i obowiązki, są podludzie i nadludzie. W cywilizacji bramińskiej są to odpowiednio cztery kasty: bramini, radżowie, sajasi i siudrowie. Siudra jest zwierzęciem z ludzką twarzą i nie ma właściwie żadnych praw. Jest nieczysty, musi podporządkować się woli bramina i to robi, bo tak został ukształtowany cywilizacyjnie. Podobnie w cywilizacji żydowskiej goj to zwierzę z ludzką twarzą, co wyznał rabin i polityk Josef Owadia2. Tajne organizacje nie ujawniają wprost swoich planów. Działają w sposób ukryty, nie dzieląc się bezpośrednio ze społeczeństwem ani celami swoich działań, ani nie zdradzając swoich metod. Tajne stowarzyszenia działają w oparciu o zasady cywilizacji sakralnych, co w konsekwencji musi prowadzić do podziału społeczeństwa na kasty.

Masoneria ma ogromny wpływ na dzieje Europy i świata. Po kasacie zakonu jezuitów w XVIII w., który odpowiadał za kształcenie europejskich elit, wolnomularze zajęli powstały wakat i zaczęli kształcić ludzi, opierając się na własnych wzorcach, co doprowadziło do Wielkiej Rewolucji Francuskiej i straszliwych zbrodni. Masoni stoją też bezpośrednio za powstaniem Stanów Zjednoczonych Ameryki, ich symbolikę widzimy na rewersie każdego banknotu jednodolarowego. Z racji tego, że tworzą organizacje tajne, typu mafijnego, opinia publiczna nie ma dostępu do ich planów. Szkodliwość tajnych działań dobitnie wyjaśnił prezydent USA John F. Kennedy w swoim przemówieniu z 27 kwietnia 1961 roku w Waldorf-Astoria Hotel w Nowym Jorku3:

Samo słowo „tajemnica” jest odrażające w wolnym i otwartym społeczeństwie; a my, jako naród, jesteśmy z natury i z historii przeciwni tajnym stowarzyszeniom, tajnym przysięgom i tajnym postępowaniom. Już dawno temu zdecydowaliśmy, że niebezpieczeństwa związane z nadmiernym i nieuzasadnionym ukrywaniem istotnych faktów znacznie przewyższają niebezpieczeństwa, które są przytaczane dla ich usprawiedliwienia. (…)

Na całym świecie przeciwstawia się nam monolityczny i bezwzględny spisek, który polega przede wszystkim na ukrytych środkach rozszerzania swojej strefy wpływów – na infiltracji zamiast inwazji, na przewrocie zamiast wyborach, na zastraszaniu zamiast wolnego wyboru, na nocnej partyzantce zamiast dziennej armii. Jest to system, który wcielił ogromne zasoby ludzkie i materialne w budowę ściśle powiązanej, wysoce wydajnej maszyny, która łączy w sobie operacje wojskowe, dyplomatyczne, wywiadowcze, ekonomiczne, naukowe i polityczne.

Jej przygotowania są ukrywane, a nie publikowane. Jej błędy są zakopywane, a nie nagłaśniane. Jej dysydenci są uciszani, a nie chwaleni. Żadne wydatki nie są kwestionowane, żadna plotka nie jest drukowana, żaden sekret nie jest ujawniany. (…)

Bez debaty, bez krytyki, żadna administracja i żaden kraj nie może odnieść sukcesu – i żadna republika nie może przetrwać. Dlatego właśnie ateński prawodawca Solon określił przestępcą każdego obywatela, który unika polemiki. I właśnie dlatego nasza prasa została objęta Pierwszą Poprawką – jedyną działalnością w Ameryce szczególnie chronioną przez Konstytucję – nie po to, by bawić i zapewniać rozrywkę, nie po to, by podkreślać to, co trywialne i sentymentalne, nie po to, by po prostu „dawać opinii publicznej to, czego chce” – ale po to, by informować, wzbudzać, zastanawiać się, wskazywać na nasze zagrożenia i możliwości, wskazywać na nasze kryzysy i nasze wybory, prowadzić, kształtować, edukować, a czasem nawet rozgniewać opinię publiczną.

O pieniądzu, korporacjach i zaniku klasy średniej

Prezydent Kennedy zginął w zamachu 22 listopada 1963 roku w Dallas. Oficjalnie został zastrzelony przez wariata. Jednak autorzy filmu „Money Masters”4 z 1996 roku stawiają całkiem inną tezę. Rozwinął ją w swojej książce „Wojna o pieniądz” Song Hongbing5. Autor analizuje historię międzynarodowej grupy bankierów, która potajemnie, poprzez kontrolę pieniądza, dąży do całkowitej kontroli nad społeczeństwami. Pisze on: „Oto zasada rozwoju gospodarczego napędzanego przez pieniądz dłużny: dług tworzy pieniądz, pieniądz pobudza chciwość, chciwość zwiększa dług, dochodzi do implozji zadłużenia, implozja uruchamia deflację, a deflacja prowadzi do recesji!”. W całym zachodnim świecie pieniądz emitowany jest w formie długu, przez prywatne banki centralne, po czym pożyczany na procent rządom państw. Sytuacja ta doprowadza do transferu dóbr w kierunku kontrolerów podaży pieniądza, czyli właścicieli banków centralnych. Jak powiedział Amschel Rothschild: „Pozwól mi na emisję pieniądza w kraju, a nie dbam o to, kto będzie stanowić jego prawa”. Proceder ten trwa w świecie nowożytnym od czasu powstania w 1694 roku Banku Anglii. W Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej przez cały XIX wiek toczyła się walka o kontrolę nad emisją pieniądza między rządem Ameryki a prywatnymi bankierami. Na każdego z prezydentów amerykańskich, który podejmował walkę z bankierską kliką, organizowany był zamach. Jacksona, który zlikwidował Bank Stanów Zjednoczonych, nie udało się zabić, zginęli natomiast Lincoln – twórca greenbacków – pieniędzy emitowanych przez rząd amerykański, Garfield, Kennedy. Na prezydenta Regana również zorganizowano zamach, który się nie udał. Regan podjął próbę przejęcia kontroli nad srebrem w Ameryce. Oczywiście, zawsze strzelali wariaci.

Ostatecznie klika bankowa wygrała i w 1913 roku powstał FED (Bank Rezerwy Federalnej) – prywatny bank centralny emitujący i pożyczający pieniądze rządowi amerykańskiemu. Było to w przededniu wielkich zmian, Wielka Brytania schodziła ze sceny jako światowy hegemon i była zastępowana przez Stany Zjednoczone. Międzynarodowa banksterka przeniosła się zatem do najpotężniejszego ówcześnie państwa świata. Proces ostatecznie zakończył się po II wojnie światowej, dolar amerykański zastąpił funta brytyjskiego w rozliczeniach międzynarodowych. Zostało powołanych szereg instytucji finansowych na czele z MFW (Międzynarodowy Fundusz Walutowy), oficjalnie – międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie. Dostarcza ona pomocy finansowej zadłużonym krajom członkowskim, które w zamian są zobowiązane do dokonywania reform ekonomicznych i innych działań stabilizujących. Faktycznie jest narzędziem neokolonialnej kontroli SZAP (a właściwie elit amerykańskich czy też międzynarodowych) nad innymi krajami. Owe reformy ekonomiczne i działania stabilizujące prowadzą do oddania kontroli nad surowcami naturalnymi i strategicznymi oraz dochodowymi działami gospodarki amerykańskim koncernom. O szczegółach tych akcji opowiada John Perkins, były agent NSA i autor książki „Confessions of an Economic Hit Man”6 (dosłownie: „Wyznania ekonomicznego zamachowcy”). Również Song Hongbing w „Wojnie o pieniądz” podaje m.in. szczegóły ataków finansowych na kraje Ameryki Południowej, kraje Europy Środkowej, Japonię, a także Rosję, które doprowadziły do ogromnych kryzysów i przejęcia kontroli międzynarodowych korporacji na czele z amerykańskimi nad zasobami i bogactwem tamtejszych społeczeństw i krajów. Transfer majątku następuje nie tylko od wykorzystywanych neokolonialnie krajów w stronę międzynarodowych korporacji, ale także od społeczeństw zachodnich w kierunku owych korporacji. Na początku XX wieku pracownik fabryki Forda mógł kupić sobie nowy model T za trzy miesięczne pensje. Jeszcze w latach siedemdziesiątych w Stanach Zjednoczonych7 nowy samochód kosztował równowartość trzech miesięcznych zarobków, a nowy dom – dwuipółrocznych. W 1971 roku wypowiedziana została jednostronnie przez USA wymienialność dolara na złoto i drukarki poszły w ruch. Obecnie za dom w USA trzeba zapłacić równowartość zarobków z 8 lat.

Istnieje wiele podobieństw między masonerią a międzynarodowymi bankierami i powiązanymi z nimi globalnymi korporacjami. Są to przede wszystkim organizacje ponadnarodowe, dążące do likwidacji państw narodowych i budowy globalnego superpaństwa, z którego nie będzie już ucieczki dla niepokornie myślących. Obie formacje mają charakter mafijny i na zewnątrz posługują się inną ideologią, a inną mają dla swoich członków. Pozornie chodzi im o wyzwolenie człowieka z wszelkich ograniczeń, a de facto współczesny człowiek podlega coraz większym ograniczeniom. Obie organizacje ściśle bronią swoich tajemnic nie dopuszczając do nich profanów, a ich działania prowadzą do coraz większej pauperyzacji społeczeństw. Logotypy przyjmowane przez międzynarodowe korporacje są zadziwiająco podobne do symboli wolnomularskich.

Zanik cywilizacji łacińskiej a niszczenie kategorii prawdy

Obecnie w świecie zachodnim cywilizacja łacińska jest wypierana coraz mocniej przez cywilizację sakralną i związane z nią powszechne ogłupienie i podział kastowy. Klasyczna edukacja została zlikwidowana. Nastąpiła powolna zmiana algorytmów nauczania, wszelkie przedmioty systematyzujące wiedzę, uczące samodzielnego myślenia i niezależnego wyciągania wniosków o wysokiej wartości sterowniczej zostały zlikwidowane. W Polsce krytycznym momentem była reforma Bermana i usunięcie przedwojennych programów i algorytmów nauczania; po roku 1989 proces ogłupiania przyspieszył. Wprowadzono szereg programów wręcz uczących studentów myślenia stereotypowego, robiących z nich fanatyków jedynie słusznej idei. Kolejnym ważnym czynnikiem było wysłanie szerokich mas na studia, dając im pozorne wykształcenie. Jak powiedział śp. prof. Bogusław Wolniewicz, „zgodnie z prawami fizyki masa ciągnie w dół”, co samo w sobie musiało doprowadzić do obniżenia poziomu nauczania. Studia przestały być elitarne. Nauka jest przez tych ludzi traktowana jak nowa religia. Jeśli coś ma przydomek naukowy, to nie podlega dyskusji. Takie podejście jest charakterystyczne dla cywilizacji sakralnych, gdzie ideologia jest utożsamiana z rzeczywistością. Łacinnik rząda dowodów na stawiane tezy. Całe nowe działy nauki, które powstały po II wojnie światowej, nie są wprowadzane na uczelnie. Nie uczy się cybernetyki, nauki o cywilizacjach, teorii wojny informacyjnej, socjotechniki propagandy. To ma być wiedza tajemna, dostępna dla nielicznych.

System sterowania wprowadzany w szeroko pojętym Zachodzie to system permanentnego kłamstwa i ciągłego, przewlekłego strachu. Te dwa elementy pozwalają trzymać ludność pod kontrolą. Obecne elity garściami czerpią z systemu nazistowskich Niemiec, gdzie metody te były testowane w latach trzydziestych i czterdziestych XX w. Niemieccy naziści sporo ujawnili, dlatego wydawanie ich książek jest zakazane, a jakby nie było i tak nie byłyby czytane. Spójrzmy, co Józef Goebbels pisał w swoich dziennikach na temat kłamstwa:

Tylko ten zostanie zapamiętany przez masę, kto tysiąc razy powtarzał będzie nieskomplikowane pojęcia. Jeśli już kłamać, to ordynarnie: ludzie bardziej wierzą w wielkie kłamstwa niż w małe… Ludzie sami niekiedy kłamią w małych sprawach, ale w wielkich wstydzą się kłamać. Tak więc nie przychodzi im nawet do głowy, że mogą być tak bezczelnie okłamywani… W przypadku jakiegokolwiek niepowodzenia należy natychmiast szukać wrogów. Jeżeli ich nie ma, należy ich wymyślić. Wielkie kłamstwo pozwala wygrać na czasie, potem nikt już o nim nie pamięta.

To jest clue obecnego systemu. Całkowicie zideologizowana, schizofreniczna rzeczywistość. Dla łacinnika nie do zniesienia. W dłuższej perspektywie robi to z ludzi bydło, które w panującym systemie demokratycznym samo dąży do oddania swojej wolności i chce, żeby ktoś inny, czyli władza, wziął odpowiedzialność za jego życie. W narzucanych społeczeństwom obrazach rzeczywistości dominują informacje fałszywe, których ludzie nie są nauczeni wyłapywać. Dlatego są całkowicie zależni od ośrodków sterujących. Mało tego, zgodnie z zasadami cywilizacji sakralnych, gdzie normy etyczne pokrywają się z normami prawnymi, ludzie sami gorąco wspierają istniejący system, nie będąc w stanie zauważyć, że są coraz bardziej zniewalani. Trzeba mieć tego świadomość i z góry traktować podawane informacje jako kłamstwa i manipulacje. Grunt to bunt.

Takich wielkich kłamstw jest bardzo wiele. Największym obecnie jest tzw. pandemia koronawirusa. W internecie krąży krótki tekst, przypisywany Noamowi Chomsky’emu – „10 sposobów na manipulację społeczeństwem”8. Przytoczmy go zatem:

1. Odwróć uwagę.

2. Stwórz problemy, po czym zaproponuj rozwiązanie.

3. Stopniuj zmiany.

4. Odwlekaj zmiany.

5. Mów do społeczeństwa jak do małego dziecka.

6. Skup się na emocjach, nie na refleksji.

7. Utrzymaj społeczeństwo w ignorancji i przeciętności.

8. Utwierdź społeczeństwo w przekonaniu, że dobrze jest być przeciętnym.

9. Zamień bunt na poczucie winy.

10. Poznaj ludzi lepiej, niż oni samych siebie.

Doskonale pasuje to do socjotechnik stosowanych przez ostatnie dwa lata. Elity NWO przez wiele lat gromadziły wiedzę na temat sterowania ludźmi i bezwzględnie ją wykorzystują, aby ukształtować przyszły świat zgodnie ze swoją koncepcją. Oni mają plan, program sterowania. To jest normalne, przy każdym przedsięwzięciu potrzebny jest plan, który się potem realizuje. Czyż tzw. pandemia nie odwraca uwagi od tego, jak zmieniana jest rzeczywistość? Czy tzw. szczepionka nie jest jedynym słusznym zaproponowanym rozwiązaniem? Czy nie straszy się ludzi, grając na ich emocjach, manipulując liczbami kolejnych zakażeń i zgonów? Czy nie robi się z ludzi kompletnych idiotów? Wszystko, co jest związane z koronawirusem, jest całkowicie oderwane od nauki. Nic się tam nie zgadza. Czy nie wpędza się w poczucie winy ludzi, którzy nie chcą przyjąć podanego rozwiązania, bredząc o solidarności społecznej? Tak, oni znają nas lepiej, niż my nas samych, ale długo nad tym pracowali.

Na straży panującego układu stoją normowirusy szeroko wprowadzane do głów adeptów obecnych uniwersytetów. Podstawowym z nich jest poprawność polityczna. O pewnych rzeczach się nie rozmawia. Normowirus ten w debacie publicznej, czy tym bardziej na uniwersytetach, szerzy zniszczenie intelektualne. Drugim bardzo ważnym normowirusem jest określanie teorii niezgadzających się z narracją mainstreamową mianem teorii spiskowych, co również skutecznie blokuje swobodną dyskusję. Człowiek kwestionujący oficjalną propagandę wrzucany jest do koszyka szurów, który wierzy w reptilian, płaską ziemię i inne podobne rzeczy. Na straży przestrzegania tych norm stoją oczywiście media, a w szczególności social media. Wszelkie filmy, czy artykuły podważające podaną do wierzenia ideologię są usuwane, a powiązane z nimi konta zawieszane, pod zarzutem naruszania obowiązujących standardów. Spotkało to np. znakomity wywiad z prof. Paulem Cullenem9 na temat tzw. pandemii koronawirusa na serwisie Youtube. Profesor jest lekarzem internistą, biologiem molekularnym, prowadzi laboratorium w Niemczech. W naukowy sposób wyjaśnia, że tzw. pandemia nie ma podstaw naukowych i wszelkie dotychczas obowiązujące i sprawdzone w medycynie algorytmy działania zostały przy jej zwalczaniu złamane. Zaczynając od błędnego używania testów PCR, podawania statystyk zachorowalności niezgodnie z metodologią naukową, nieuzasadnionego podawania całej populacji preparatów w fazie testów, nazywanych oficjalnie szczepionkami, na chorobę, która powoduje śmiertelność na poziomie grypy, pozbawiania pacjentów możliwości wyboru metody leczenia, a kończąc na łamaniu zasady Hipokratesa, primum non nocere. Takich pozornych teorii spiskowych jest wiele, ale większość ludzi nie potrafi ich dostrzec. Ludziom nie przychodzi nawet do głowy, że ktoś mógłby ich tak bezczelnie oszukać.

Przyszłość ludzkości wg NWO

Ludzie, którzy sami nie tworzą dalekosiężnych planów, nie są w stanie sobie wyobrazić, że ktoś inny może takie plany tworzyć. A przecież, aby sterować, potrzebny jest program sterowania, trzeba wiedzieć, co jest celem sterowania i jaką metodą ten cel zostanie osiągnięty. Cele elit NWO można odnajdywać na przykład w popkulturze i kulturze. Nie wiem, czy to mentalność seryjnego mordercy, czy wskazówki dla wtajemniczonych, a może kwestia symboliki, jakże ważnej dla masonerii. Motyw 91110, zapowiadający wydarzenia z 11.09.2001, przewija się w wielu produkcjach, choćby w filmach „Matrix” z 1999 czy „Terminator 2” z roku 1991.

Po 11 września 2001 roku nastąpił kolejny etap NWO i zaczęto wprowadzać szereg aktów prawnych ograniczających podmiotowość i prawa obywateli w krajach zachodnich, a szczególnie w SZAP. Proces przyspieszył w trakcie tzw. pandemii koronawirusa, która była zapowiadana podczas Ceremonii Otwarcia Igrzysk Olimpijskich11 w Londynie w 2012 roku. Wymowne są zwłaszcza sceny ze szpitalnymi łóżkami, z dziwnymi, czarnymi postaciami atakującymi dzieci. Po chwili z nieba zlatują postaci we frakach, dzielnie przepędzając potworki razem z pielęgniarkami, po czym dzieci mogą spać spokojnie. Co to ma wspólnego z olimpiadą? Nie wiem, ale nikogo nie powinno już dziwić, dlaczego na najpopularniejszą chorobę zaczyna się szczepić dzieci. Ceremonia otwarcia tunelu św. Gotarda w Szwajcarii w 2016 roku12 również miała taki monumentalny, pogański i przedchrześcijański charakter, charakterystyczny dla starożytności, gdzie podział na ludzi wolnych i niewolników był codziennością. To zapowiedź Nowego Wspaniałego Świata, który nas czeka. Gorąco polecam lekturę książki Huxleya13 z 1932 roku, by przekonać się, jak bardzo rzeczywistość tam opisana daleka jest od tej z lat trzydziestych XX w., a jak bliska czasom współczesnym. Zapowiedziany podział społeczeństwa na kasty też się już właściwie odbywa. W NWŚ, aby obniżyć zdolności intelektualne kast niższych, podawana im była trucizna. Czy powszechne szczepienia nie są takim działaniem?

Trzeba mieć świadomość, że elity NWO nie chcą już wracać do świata sprzed pandemii. Lockdown bardzo zmienił zachowania ludzi i organizację pracy w firmach. Sporo osób pracowało zdalnie, na tzw. home office, z domu. Spotkania odbywały się przez interet. Małe i średnie firmy zostały zmuszone do przerwania prowadzenia działalności gospodarczej, co wiele z nich doprowadziło do bankructwa. Niesamowity dodruk pieniądza jeszcze bardziej uderzył w klasę średnią. Jedyną alternatywą ma być praca w administracji albo w dużej międzynarodowej korporacji. Banki centralne większości krajów pracują nad CBDC, czyli centralną walutą cyfrową14, gotówka zniknie, co bardzo utrudni działalność gospodarczą niekontrolowaną przez rządy. Obywatel dostanie rządowy portfel cyfrowy i wszelkie jego transakcje będą jawne. W razie nieposłuszeństwa straci pracę, a portfel zostanie zablokowany. Kolejnym etapem będzie przeniesienie życia całkowicie do sieci. Największy serwis społecznościowy Facebook zmienił w październiku 2020 roku nazwę na Meta. Zuckerberg pochwalił się swoim awatarem. Powstają już firmy15, które będą dokładnie skanować ludzi i na podstawie tych obrazów tworzyć awatary w rzeczywistości wirtualnej. Spotkania mają się odbywać w rzeczywistości wirtualnej, tam ma żyć przeciętny obywatel. Spotkania biznesowe już odbywają się w tej formule, teraz wystarczy pójść krok dalej. Życie w realnym świecie jest niebezpieczne, szaleją groźne wirusy, w wirtualnej rzeczywistości nikomu nic nie grozi. „W metawersum będziesz mógł robić wszystko, co możesz sobie wyobrazić: pracować, robić zakupy, bawić się (…) zamiast patrzeć na ekran, będziesz się czuł, jakbyś tam był” – powiedział Zuckerberg16. Piękna wizja, jak w filmie „Surogaci” z 2009 roku. Obecnie większość ludzi zużywa więcej zasobów niż produkuje, z punktu widzenia elit NWO są zbędni. Od wielu lat mowa jest o przeludnieniu Ziemi i ograniczonych zasobach. Już w latach siedemdziesiątych głosili to członkowie Klubu Rzymskiego. Kolejnym etapem planu jest całkowite podłączenie ludzi do rzeczywistości wirtualnej, jak w filmie „Matrix”. Tam ludzi się hoduje na farmach, gdzie produkują energię, a w umysłach mają majaki udawanego życia z programu komputerowego.

To się nie może udać

Problem z tym planem jest taki, że nie odpowiada on naturze człowieka. Człowiek to nie „kupa mięsa”, z którą można zrobić, co się chce. Twórcy tego okrutnego i szalonego planu lekceważą rzeczywistość, co stanowi zachowanie typowe dla cywilizacji sakralnej, charakteryzującej się dominacją norm ideologicznych nad poznawczymi. W pewnym momencie wszystko to będzie musiało runąć. Ile jednak ofiar pochłonie po drodze? Odi profanum vulgus et arceo – „gardzę plebsem i stronię od niego” – pisał Horacy. Tak, oni nami gardzą, niczym bramin siudrą. Siudra może poruszać się tylko w południe, kiedy jego cień jest najkrótszy, żeby jego cień skaził przestrzeń w jak najmniejszym stopniu. My także mamy zostać pozamykani w mieszkaniach, żebyśmy nie obrażali swoim istnieniem Matki Natury. Jak bardzo trzeba nienawidzić ludzkości, żeby chcieć zgotować jej taką przyszłość?

Na szczęście na lidera w sterowaniu światowym wybiły się Chiny i po 2025 to one będą miały największy wpływ na procesy przebiegające na świecie. Na szczęście, gdyż cywilizacja chińska nie jest cywilizacją sakralną. Chiński smok spali golema NWO i obyśmy my, Polacy, byli po dobrej stronie barykady, kiedy przyjdzie czas próby.

Tomasz Czul


Ludzie, którzy sami nie tworzą dalekosiężnych planów, nie są sobie w stanie wyobrazić, że ktoś inny może takie plany tworzyć.

1  J. Kossecki, Zderzenie cywilizacji łacińskiej i orientu w świetle nauki porównawczej o cywilizacjach i cybernetyki społecznej, autonom.edu.pl, s. 4.

2  Rabin: goje żyją po to by służyć Żydom, 22.10.2010, https://www.rp.pl/swiat/art14931391-rabin-goje-zyja-po-to-by-sluzyc-zydom [dostęp: 28.01.2022r.].

3  https://www.jfklibrary.org/archives/other-resources/john-f-kennedy-speeches/american-newspaper-publishers-association-19610427.

4  https://www.youtube.com/watch?v=bm6oeRgxs0A&t=1s.

5  S. Hongbing, Wojna o pieniądz, Wydawnictwo Wektory, Kobierzyce 2010.

6  J. Perkins, Confession of an Economic Hit Man, Berrett-Koehler Publishers, 2004.

7  G. Kubera, W 1971 r. dom kupowałeś po dwóch latach pracy. Nowy samochód – po paru miesiącach. A dziś?, 2.01.2022,

https://businessinsider.com.pl/gospodarka/w-1971-r-dom-kupowales-po-dwoch-latach-pracy-nowy-samochod-po-paru-miesiacach-a-dzis/05zjglx?utm_source=facebook_extra&utm_medium=social&utm_campaign=Facebook_vertical&utm_term=autor_6 [dostęp: 28.01.2022r.].

8  https://docplayer.pl/147485548-2-stworz-problemy-po-czym-zaproponuj-rozwiazanie.html.

9  https://gloria.tv/post/eeTBtUKjTyR61oJhxvDGyEvqX.

10  https://claudeelkhal.blogspot.com/2014/09/did-hollywood-predict-911.html.

11 https://www.youtube.com/watch?v=4As0e4de-rI

12  https://www.youtube.com/watch?v=4ng9RKbyo78.

13  Brave New World, Aldous Huxley, pierwsze wyd. 1932

14  https://www.investopedia.com/terms/c/central-bank-digital-currency-cbdc.asp.

15  https://www.youtube.com/watch?v=Do55IpJIXyg&t=1s

16  Spółka Facebook zmienia nazwę na Meta. Zuckerberg pokazał, jak będzie wyglądał nowy Internet, 28.10, 2021, https://businessinsider.com.pl/technologie/nowe-technologie/facebook-zmiana-nazwy-na-meta/69wbjs0 [dostęp: 28.01.2022 r.].


Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można nas również wpierać materialnie.

Dane do przelewów:
Instytut Badawczy Pro Vita Bona
BGŻ BNP PARIBAS, Warszawa
Nr konta: 79160014621841495000000001

Dane do przelewów zagranicznych:
PL79160014621841495000000001
SWIFT: PPABPLPK