Francuski postmodernista Michel Foucault wprowadził do dyskusji o polityce pojęcie „biopolityki”. To nic innego jak polityka mająca na celu ukształtowanie ludzkiej świadomości. Zwycięstwo biopolityczne polega na tym, że nie tylko zwyciężymy wroga, lecz sprawimy, że zaczyna marzyć, aby myśleć i oglądać świat z perspektywy zwycięzcy. Chce stać się taki, jak zwycięzca.
Prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin złożył wizytę w Chinach 4 lutego 2022 r. na zaproszenie przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpinga. W Pekinie głowy państw odbyły rozmowy i wzięły udział w ceremonii otwarcia XXIV Zimowych Igrzysk Olimpijskich. Federacja Rosyjska i Chińska Republika Ludowa, zwane dalej Stronami, wydały następujące oświadczenie.
Świat przechodzi dziś wszechstronne zmiany, a ludzkość wkracza w nową erę szybkiego rozwoju i transformacji na dużą skalę. Zachodzą takie procesy i zjawiska, jak wielobiegunowość, globalizacja gospodarcza, informatyzacja społeczeństwa, różnorodność kulturowa, transformacja globalnego systemu zarządzania i porządku światowego; wzmacniają się wzajemne powiązania i współzależności państw, rodzi się tendencja do redystrybucji równowagi sił światowych, rośnie też zapotrzebowanie społeczności światowej na przywództwo w celu zapewnienia pokojowego i postępującego rozwoju. Jednocześnie na tle trwającej globalnej pandemii nowego koronawirusa sytuacja w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego i regionalnego komplikuje się z każdym dniem, a globalne wyzwania i zagrożenia mnożą się. Pewne siły, reprezentujące mniejszość na arenie globalnej, nadal opowiadają się za jednostronnym podejściem do rozwiązywania problemów międzynarodowych i uciekają się do polityki siły, ingerując w wewnętrzne sprawy innych państw, szkodząc ich uzasadnionym prawom i interesom, prowokując sprzeczności, nieporozumienia i konfrontacje oraz utrudniając rozwój i postęp ludzkości, co powoduje ich zarzucenie przez społeczność międzynarodową.
Strony, działając w celu zapewnienia dobrobytu powszechnego, zwracają się do wszystkich państw o wzmocnienie dialogu i podniesienie wzajemnego zaufania, o pogłębienie wzajemnego zrozumienia, kultywowanie takich uniwersalnych wartości, jak pokój, rozwój, równość, sprawiedliwość, demokracja i wolność, poszanowanie praw narodów do samodzielnego wyboru drogi rozwoju ich krajów, jak również respektowanie suwerenności i interesów państw w zakresie bezpieczeństwa i rozwoju, o ochronę systemu międzynarodowego opartego na wiodącej roli Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz o porządek światowy oparty na prawie międzynarodowym, dążenie do prawdziwego multilateralizmu z centralną i koordynującą rolą ONZ i jej Rady Bezpieczeństwa, promowanie demokratyzacji stosunków międzynarodowych, zapewnienie osiągnięcia pokoju, stabilności i zrównoważonego rozwoju na świecie.
Strony wyrażają zgodny pogląd, że demokracja jest wartością ogólnoludzką, a nie przywilejem poszczególnych państw, zaś jej promocja i ochrona jest wspólnym zadaniem całej społeczności światowej.
Strony wyrażają zgodny pogląd, że demokracja jest sposobem uczestnictwa obywateli w rządzeniu własnym krajem w interesie poprawy dobrobytu ludności i zapewnienia zasady ludowładztwa. Demokracja realizuje się we wszystkich sferach życia publicznego oraz w ramach procesu ogólnospołecznego, odzwierciedla interesy całej ludzkości, ich wolę, gwarantuje ich prawa, zaspokaja ich potrzeby i chroni pomyślność. Demokracja nie jest skonstruowana podług schematów. W zależności od struktury społeczno-politycznej, historii, tradycji i cech kulturowych danego państwa jego mieszkańcy mają prawo wyboru takich form i metod wdrażania demokracji, które odpowiadają jego specyfice. Prawo oceny, czy dane państwo jest demokratyczne, przynależne jest wyłącznie jego obywatelom.
Strony stwierdzają, że Rosja i Chiny, które uważane są za mocarstwa światowe o bogatym dziedzictwie kulturowym i historycznym, mają głębokie tradycje demokracji oparte na tysiącletnim doświadczeniu rozwoju, szerokim poparciu społecznym oraz na uwzględnieniu potrzeb i pożytków obywateli. Rosja i Chiny gwarantują swoim narodom prawo, zgodnie z obowiązującymi ustawami, do uczestniczenia na różne sposoby i w różnych formach w administrowaniu państwem i w życiu publicznym. Narody obu krajów są pewne słuszności drogi, którą obrały, szanują też demokratyczne ustroje i tradycje innych państw.
Strony stwierdzają, że zasady demokratyczne urzeczywistniają się nie tylko w sprawowaniu rządów wewnątrz państw, ale także na poziomie globalnym. Podejmowane przez poszczególne państwa próby narzucenia innym krajom swoich „standardów demokratycznych”, przyznania sobie monopolistycznego prawa do oceny zgodności ze standardami demokratycznymi, wytyczenia linii podziału na gruncie ideologicznym, m.in. poprzez tworzenie wąskich bloków i sojuszy doraźnych, stanowią w istocie przykład pogwałcenia demokracji i odejścia od jej ducha oraz prawdziwych wartości. Takie próby działania w roli hegemonicznej stanowią poważne zagrożenie dla globalnego czy regionalnego pokoju i stabilności oraz kwestionują stabilność porządku światowego.
Strony wyrażają przekonanie, że ochrona demokracji i praw człowieka nie powinna być wykorzystywana jako instrument nacisku na inne kraje. Strony sprzeciwiają się nadużywaniu pojęcia wartości demokratycznych, ingerencji w wewnętrzne sprawy suwerennych państw pod pretekstem obrony demokracji i praw człowieka, a także próbom wywoływania podziałów i konfrontacji w świecie. Strony wzywają wspólnotę międzynarodową do poszanowania różnorodności kultur i cywilizacji oraz prawa narodów różnych krajów do samostanowienia. Strony są gotowe do współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi partnerami w celu promowania prawdziwej demokracji.
Strony stoją na stanowisku, że Karta Narodów Zjednoczonych i Powszechna Deklaracja Praw Człowieka określają szlachetne cele odnośnie do powszechnych praw człowieka, ustanawiają podstawowe zasady, które powinny być przestrzegane i wdrażane w praktyce przez wszystkie państwa. Jednocześnie, ze względu na specyfikę narodową, różnice w historii i kulturze, strukturę społeczną i poziom rozwoju społeczno-gospodarczego państw, konieczne jest zaadaptowanie powszechności praw człowieka do rzeczywistej sytuacji w danym kraju oraz ochrona praw człowieka zgodnie z sytuacją w danych państwach i potrzebami ich ludności. Propagowanie i ochrona praw człowieka są przedmiotem wspólnej troski społeczności międzynarodowej. Państwa winny zwracać jednakową uwagę na wszystkie kategorie praw człowieka i systematycznie je promować. Współpraca międzynarodowa w dziedzinie praw człowieka powinna odbywać się w warunkach równoprawnego dialogu z udziałem wszystkich krajów. Wszystkie państwa winny mieć zapewnione równe prawo do rozwoju. Interakcja i współpraca w kwestiach praw człowieka powinny opierać się na równości wszystkich krajów i wzajemnym szacunku w celu wzmocnienia międzynarodowego systemu praw człowieka.
Strony wyrażają przekonanie, że pokój, rozwój i współpraca są głównymi elementami nowoczesnego systemu międzynarodowego. Rozwój jest kluczowym czynnikiem w osiąganiu dobrobytu narodów. Trwająca pandemia nowego koronawirusa stanowi poważne wyzwanie dla realizacji Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030. Konieczne jest usprawnienie działania partnerstwa na rzecz globalnego rozwoju i zapewnienie, że nowa jego faza charakteryzować się będzie równowagą, harmonią i inkluzywnością.
Strony wyrażają zamiar intensyfikacji prac nad połączeniem planów rozwoju Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej z inicjatywą „Jeden Pas – Jedna Droga” w celu pogłębienia praktycznej współpracy między EUG a Chinami w różnych dziedzinach, w celu wzmocnienia wzajemnych powiązań między regionami Azji i Pacyfiku oraz Eurazji. Strony potwierdzają, że koncentrują się na równoległym i skoordynowanym tworzeniu Wielkiego Partnerstwa Eurazjatyckiego oraz budowie Pasa i Szlaku, z perspektywą rozwoju stowarzyszeń regionalnych, dwustronnych i wielostronnych oraz procesów integracyjnych z korzyścią dla narodów kontynentu eurazjatyckiego.
Strony wyrażają zgodną wolę konsekwentnie pogłębiać praktyczną współpracę w zakresie zrównoważonego rozwoju Arktyki.
Strony będą wzmacniały współpracę w ramach multilateralnych mechanizmów, w tym ONZ, promując włączenie przez społeczność międzynarodową kwestii rozwoju do listy kluczowych punktów koordynacji globalnych polityk makroekonomicznych. Strony wzywają kraje rozwinięte do sumiennego wypełniania ich oficjalnych zobowiązań w zakresie udzielania pomocy rozwojowej, dostarczania krajom rozwijającym się większych zasobów, rozwiązywania problemów nierównomiernego rozwoju krajów i eliminowania przypadków nierównowagi wewnątrz państw oraz wspierania współpracy dotyczącej rozwoju globalnego i międzynarodowego. Strona Rosyjska potwierdza gotowość do kontynuowania prac nad Globalną Inicjatywą Rozwojową zaproponowaną przez Stronę Chińską, w tym do udziału w działaniach Grupy Przyjaciół wspierających Globalną Inicjatywę Rozwojową przy ONZ. Aby przyspieszyć realizację Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju do 2030 r., Strony wzywają społeczność międzynarodową do podjęcia praktycznych kroków w takich kluczowych obszarach współpracy, jak ograniczanie ubóstwa, bezpieczeństwo żywnościowe, zwalczanie epidemii, produkcja szczepionek, finansowanie rozwoju, zmiana klimatu, zrównoważony rozwój, w tym zielony rozwój, uprzemysłowienie, gospodarka cyfrowa, współzależność infrastrukturalna.
Strony wzywają społeczność międzynarodową do zapewnienia otwartych, równych, sprawiedliwych i niedyskryminujących warunków dla rozwoju naukowego i technologicznego, do przyspieszenia praktycznego wdrożenia osiągnięć naukowych i technologicznych do produkcji celem rozpoznania nowych impulsów nowych impulsów wzrostu gospodarczego.
Strony wzywają wszystkie kraje do zacieśnienia współpracy w dziedzinie zrównoważonego transportu, aktywnego rozwijania kontaktów i wymiany doświadczeń w zakresie rozszerzania potencjału transportowego, w tym inteligentnego i zrównoważonego transportu, rozwoju i eksploatacji szlaków arktycznych oraz rozwijania innych obszarów celem ożywienia globalnej aktywności gospodarczej po epidemii.
Strony podejmą poważne kroki i wniosą istotny wkład w walkę ze zmianą klimatu. Strony, wspólnie obchodząc trzydziestolecie przyjęcia Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, potwierdzają swoje zaangażowanie w tę konwencję, a także w realizację celów, zasad i postanowień porozumienia paryskiego, w tym zasady wspólnej, ale zróżnicowanej odpowiedzialności. Strony wspólnie będą dążyć do skutecznego i pełnego wdrożenia Porozumienia Paryskiego, zamierzają zrealizować swoje zobowiązania, a także oczekują, że kraje rozwinięte faktycznie zapewnią państwom rozwijającym się roczne wsparcie finansowe w wysokości 100 mld USD na walkę ze zmianami klimatycznymi. Strony sprzeciwiają się tworzeniu nowych barier w handlu międzynarodowym pod pretekstem walki ze zmianami klimatycznymi.
Strony są zdecydowane współdziałać w rozwoju międzynarodowej współpracy i wymiany w dziedzinie różnorodności biologicznej, biorąc czynny udział w procesie globalnego zarządzania we wszystkich tyczących się tego aspektach oraz zamierzają wspólnie promować harmonijny rozwój człowieka i przyrody, a także „zieloną” transformację w celu zapewnienia globalnego zrównoważonego rozwoju.
Głowy państw pozytywnie oceniają skuteczną współpracę Rosji i Chin w formatach dwustronnym i wielostronnym w zakresie zwalczania pandemii nowego koronawirusa, ochrony życia i zdrowia ludności obu krajów oraz narodów całego świata. Strony będą zacieśniać współpracę w zakresie opracowywania i produkcji szczepionek przeciwko nowemu koronawirusowi i leków stosowanych w jego terapii oraz pogłębiać współpracę w dziedzinie zdrowia publicznego i rozwoju nowoczesnej medycyny. Strony zamierzają wzmocnić koordynację wdrażania środków przeciwepidemicznych w celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i ładu w kontaktach między obywatelami obu krajów. Strony pozytywnie oceniają pracę właściwych organów i regionów obu krajów w celu zapewnienia środków kwarantanny i stabilnego funkcjonowania przejść granicznych oraz zamierzają wypracować schemat stworzenia mechanizmu wspólnego zapobiegania i kontroli epidemii na obszarach przygranicznych celem wspólnego planowania zastosowań środków przeciwepidemicznych na przejściach granicznych, wymiany informacji i budowy infrastruktury oraz podniesienia efektywności towarowych odpraw celnych.
Strony podkreślają, że zagadnienie pochodzenia nowej infekcji koronawirusowej należy do sfery nauki. Badania na ten temat powinny opierać się na wiedzy naukowej w skali globalnej, a w tym celu konieczne jest nawiązanie współpracy między naukowcami z całego świata. Strony sprzeciwiają się upolitycznieniu tej kwestii. Strona Rosyjska z zadowoleniem przyjmuje wspólne prace Chin i WHO w celu zidentyfikowania pochodzenia nowego koronawirusa i popiera wspólny raport w tej sprawie przygotowany przez Chiny i WHO. Strony wzywają społeczność międzynarodową do wspólnego opowiedzenia się za poważnym podejściem naukowym w badaniach nad pochodzeniem koronawirusa.
Strona Rosyjska wspiera udane przeprowadzenie przez Stronę Chińską Zimowych Igrzysk Olimpijskich i Paraolimpijskich w Pekinie w 2022 roku.
Strony wysoko oceniają poziom współpracy dwustronnej w kwestii sportu i ruchu olimpijskiego oraz wyrażają gotowość do jej dalszego stopniowego rozwoju.
Strony są głęboko zaniepokojone poważnymi wyzwaniami w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa międzynarodowego i wychodzą z założenia, że losy narodów wszystkich krajów są ze sobą powiązane. Żadne państwo nie może i nie powinno zapewniać sobie bezpieczeństwa w oderwaniu od bezpieczeństwa całego świata i kosztem bezpieczeństwa innych państw. Społeczność międzynarodowa musi być aktywnie zaangażowana w globalne zarządzanie w celu osiągnięcia powszechnego, kompleksowego, niepodzielnego i trwałego bezpieczeństwa dla wszystkich.
Strony potwierdzają swoje zdecydowane i wzajemne wsparcie w obronie swoich podstawowych interesów, suwerenności i integralności terytorialnej państw oraz sprzeciwiają się ingerencji sił zewnętrznych w sprawy wewnętrzne państw.
Strona rosyjska potwierdza swoje poparcie dla doktryny jednych Chin, potwierdza, że Tajwan jest integralną częścią Chin i sprzeciwia się niepodległości Tajwanu w jakiejkolwiek formie.
Rosja i Chiny sprzeciwiają się działaniom sił zewnętrznych podważających bezpieczeństwo i stabilność w regionach przygranicznych między oboma krajami, zamierzają przeciwstawiać się ingerencji sił zewnętrznych, prowadzonej pod jakimkolwiek pretekstem, w wewnętrzne sprawy suwerennych państw oraz przeciwstawić się „kolorowym rewolucjom” i zwiększyć współpracę w wyżej wymienionych obszarach.
Strony potępiają terroryzm we wszystkich jego przejawach, promują ideę utworzenia zjednoczonego globalnego frontu antyterrorystycznego z centralną rolą ONZ oraz opowiadają się za wzmocnieniem koordynacji politycznej i konstruktywnej interakcji na obszarze wielostronnych wysiłków na rzecz zwalczania terroryzmu. Strony sprzeciwiają się upolitycznieniu zagadnień zwalczania terroryzmu i przekształceniu ich w zestaw narzędzi polityki podwójnych standardów, potępiają praktykę ingerowania w wewnętrzne sprawy innych państw w celach geopolitycznych poprzez wykorzystywanie grup terrorystycznych i ekstremistycznych, a także pod sztandarem zwalczania międzynarodowego terroryzmu czy ekstremizmu.
Strony uważają, że poszczególne państwa, sojusze wojskowo-polityczne lub koalicje dążą do uzyskania, bezpośrednio lub pośrednio, jednostronnych korzyści wojskowych ze szkodą dla bezpieczeństwa innych, działając przy tym metodami nieuczciwej konkurencji, wzmacniając rywalizację geopolityczną oraz wywołując antagonizmy i konfrontacje, poważnie podważają ład bezpieczeństwa międzynarodowego i globalnej stabilności strategicznej. Strony sprzeciwiają się dalszemu rozszerzeniu NATO, wzywają Sojusz Północnoatlantycki do porzucenia ideologicznego podejścia z czasów „zimnej wojny”, poszanowania suwerenności, bezpieczeństwa i interesów innych krajów, różnorodności ich cywilizacyjnych i kulturowo-historycznych dróg rozwoju oraz obiektywnego i sprawiedliwego podejścia do procesów rozwojowych innych państw. Strony sprzeciwiają się tworzeniu zamkniętych struktur blokowych i przeciwstawnych obozów w regionie Azji i Pacyfiku oraz zachowują znaczącą czujność wobec negatywnego wpływu amerykańskiej strategii Indopacyfiku na ład i stabilność w tym regionie. Rosja i Chiny podejmują konsekwentne wysiłki na rzecz zbudowania sprawiedliwego, otwartego i zintegrowanego systemu bezpieczeństwa w regionie Azji i Pacyfiku (ang. APAC), który nie jest wymierzony przeciwko krajom trzecim i zapewnia pokój, stabilność oraz dobrobyt.
Strony z satysfakcją przyjmują wspólne oświadczenie przywódców pięciu państw dysponujących bronią jądrową w sprawie zapobiegania wojnie nuklearnej i przeciwdziałania wyścigowi zbrojeń oraz uważają, że wszystkie wszystkie mocarstwa atomowe powinny porzucić mentalność zimnowojenną i wycofać się z gry o sumie zerowej, zmniejszyć rolę broni jądrowej w swojej polityce bezpieczeństwa narodowego, wycofać broń jądrową rozmieszczoną poza granicami państwa macierzystego i zahamować nieograniczony rozwój globalnej obrony przeciwrakietowej (OPR, BMD) oraz podjąć skuteczne kroki w celu zminimalizowania ryzyka wybuchu wojen nuklearnych i wszelkich konfliktów zbrojnych między krajami dysponującymi potencjałem nuklearnym.
Strony stwierdzają, że Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej jest kamieniem węgielnym systemu międzynarodowego rozbrojenia i nierozprzestrzeniania broni jądrowej i ważną częścią powojennego systemu bezpieczeństwa międzynarodowego oraz odgrywa kardynalną rolę w zapewnianiu pokoju i optymalnych warunków rozwoju na świecie. Społeczność międzynarodowa powinna wspierać zrównoważone wdrażanie trzech filarów Układu i wspólnie chronić wiarygodność, skuteczność i powszechność tego instrumentu.
Strony są poważnie zaniepokojone utworzeniem przez Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i Australię (AUKUS) „trójstronnego partnerstwa w zakresie bezpieczeństwa”, które przewiduje pogłębienie współpracy między jego uczestnikami w obszarach wpływających na stabilność strategiczną, a w szczególności ich decyzję o rozpoczęciu współpracy w dziedzinie atomowych okrętów podwodnych. Rosja i Chiny uważają, że takie działania stoją w sprzeczności z zadaniami zapewnienia bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju regionu Azji i Pacyfiku, zwiększają niebezpieczeństwo rozpoczęcia wyścigu zbrojeń w regionie i stwarzają poważne ryzyko rozprzestrzeniania się broni jądrowej. Strony zdecydowanie potępiają takie kroki i wzywają członków AUKUS do rzetelnego wypełniania swoich zobowiązań w zakresie nierozprzestrzeniania broni jądrowej i rakietowej, aby wspólnie chronić pokój, stabilność i rozwój w regionie.
Głębokie zaniepokojone Stron budzą plany Japonii dotyczące zrzutu radioaktywnej wody z uszkodzonej elektrowni jądrowej Fukushima do oceanu oraz potencjalny wpływ takich działań na środowisko. Strony podkreślają, że do utylizacji wody promieniotwórczej należy podchodzić z pełną odpowiedzialnością i przeprowadzać ją właściwie na podstawie umów strony japońskiej z sąsiednimi państwami, innymi zainteresowanymi stronami i odpowiednimi strukturami międzynarodowymi oraz z zastrzeżeniem przejrzystości i podstaw naukowych, w zgodzie z prawem międzynarodowym.
Strony uważają, że wycofanie się USA z Traktatu o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych krótkiego i średniego zasięgu, przyspieszenie badań i rozwoju naziemnych pocisków rakietowych średniego i krótkiego zasięgu oraz chęć rozmieszczenia ich w regionach Azji i Pacyfiku oraz Europy, jak również ich przekazanie sojusznikom, pociąga za sobą wzrost napięcia i nieufności, podnosi ryzyko dla bezpieczeństwa międzynarodowego i regionalnego oraz prowadzi do osłabienia międzynarodowego systemu nieproliferacji i kontroli zbrojeń, podważa także globalną stabilność strategiczną. Strony wzywają Stany Zjednoczone do afirmatywnej odpowiedzi na rosyjską inicjatywę i do porzucenia planów rozmieszczenia naziemnych pocisków średniego i krótkiego zasięgu w regionie Azji i Pacyfiku oraz w Europie. Strony będą nadal utrzymywać kontakty i wzmacniać koordynację w tej kwestii.
Strona Chińska wyraża zrozumienie i poparcie dla propozycji Federacji Rosyjskiej dotyczących zawierania długoterminowych prawnie wiążących gwarancji bezpieczeństwa w Europie.
Strony zauważają, że wypowiedzenie przez USA szeregu ważnych umów międzynarodowych w dziedzinie kontroli zbrojeń ma niezwykle negatywny wpływ na międzynarodowe i regionalne bezpieczeństwo i stabilność. Strony wyrażają zaniepokojenie postępami w realizacji amerykańskich planów rozwoju globalnej obrony przeciwrakietowej i rozmieszczenia jej elementów w różnych regionach świata w połączeniu z budowaniem potencjału precyzyjnej broni niejądrowej w celu uprzedzania ataków i rozwiązywania innych zadań strategicznych. Strony podkreślają znaczenie pokojowego wykorzystania przestrzeni kosmicznej i zdecydowanie popierają centralną rolę Komitetu ONZ ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej w promowaniu współpracy międzynarodowej oraz utrzymywaniu i rozwijaniu międzynarodowego prawa oraz regulacji w zakresie działań w przestrzeni kosmicznej. Rosja i Chiny będą nadal umacniać współpracę w takich kwestiach, które są przedmiotem wspólnego zainteresowania, jak dalekosiężna rola działań kosmicznych oraz rozwój i wykorzystanie zasobów w kosmosie. Strony sprzeciwiają się próbom poszczególnych państw zmierzających do przekształcenia przestrzeni kosmicznej w arenę konfrontacji zbrojnej i potwierdzają swój zamiar podjęcia wszelkich niezbędnych wysiłków w celu zapobieżenia militaryzacji przestrzeni kosmicznej i wyścigowi zbrojeń w jej ramach. Będą również zapobiegać działaniom mającym na celu osiągnięcie przewagi militarnej w przestrzeni kosmicznej i jej wykorzystywaniu do działań bojowych. Strony potwierdzają potrzebę jak najszybszego rozpoczęcia negocjacji w celu zawarcia prawnie wiążącego wielostronnego traktatu opartego na podstawie rosyjsko-chińskiego projektu Traktatu w sprawie zapobiegania rozmieszczaniu broni w przestrzeni kosmicznej oraz groźbie użycia siły lub użyciu siły przeciwko obiektom znajdującym się w przestrzeni kosmicznej, który zapewniłby podstawowe i pewne gwarancje niedopuszczenia do wyścigu zbrojeń i zbrojenia przestrzeni kosmicznej.
Chiny i Rosja podkreślają, że należyta przejrzystość i środki budowy zaufania, w tym międzynarodowe zobowiązania polityczne odnośnie do nierozpoczynania procedury rozmieszczania broni w przestrzeni kosmicznej, mogą również przyczynić się do osiągnięcia celu, jakim jest uniknięcie wyścigu zbrojeń w przestrzeni kosmicznej. Środki takie powinny uzupełniać prawnie wiążący i skuteczny systemu regulujący działania w przestrzeni kosmicznej, lecz nie mogą go zastąpić.
Strony potwierdzają swoje przekonanie, że Konwencja o zakazie prowadzenia badań, produkcji i składowania broni bakteriologicznej (biologicznej) i toksycznej oraz o jej zniszczeniu (BTWC) gra zasadniczą rolę jako filar międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Chiny i Rosja podkreślają swoją determinację w zachowaniu rangi i skuteczności konwencji.
Strony potwierdzają potrzebę pełnego przestrzegania i dalszego wzmacniania Konwencji o broni biologicznej, w tym poprzez jej instytucjonalizację, wzmocnienie jej mechanizmów i przyjęcie prawnie wiążącego Protokołu do Konwencji zawierającego skuteczny mechanizm weryfikacji, a także poprzez regularne konsultacje i współpracę w rozwiązywaniu wszelkich kwestii związanych z wdrażaniem Konwencji.
Strony podkreślają, że krajowe i zagraniczne działania Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników w zakresie wojny biologicznej budzą w społeczności międzynarodowej poważne obawy i pytania dotyczące ich zgodności z Konwencją o broni biologicznej. Strony podzielają pogląd, że takie działania stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej i Chin oraz szkodzą bezpieczeństwu zainteresowanych regionów. Strony wzywają Stany Zjednoczone i ich sojuszników, aby działali w sposób otwarty, przejrzysty i odpowiedzialny, należycie informując o swych działaniach wojskowo-biologicznych prowadzonych za granicą i na terytorium ich kraju, a także wspierając wznowienie negocjacji w sprawie prawnie wiążącego protokołu do Konwencji o broni biologicznej ze skutecznym mechanizmem weryfikacji.
Strony, potwierdzając swoje przywiązanie do celu, jakim jest budowa świata wolnego od broni chemicznej, wzywają wszystkie strony Konwencji o zakazie broni chemicznej do wspólnej obrony jej autorytetu i skuteczności. Chiny i Rosja są głęboko zaniepokojone upolitycznieniem Organizacji ds. zakazu broni chemicznej i wzywają wszystkich jej członków do wzmocnienia solidarności i współpracy oraz do podtrzymania tradycji podejmowania decyzji w oparciu o konsensus. Rosja i Chiny nalegają, aby Stany Zjednoczone, jako jedyne państwo będące stroną konwencji, które nie zakończyło procesu niszczenia broni chemicznej, przyspieszyły eliminację swoich zapasów tej broni. Strony podkreślają znaczenie utrzymania równowagi między zobowiązaniami państw w zakresie nierozprzestrzeniania broni jądrowej a korzyściami płynącymi z legalnej współpracy międzynarodowej w zakresie wykorzystywania zaawansowanych technologii oraz związanych z nimi materiałów i sprzętu do celów pokojowych. Strony notyfikują rezolucję „Promowanie pokojowej współpracy międzynarodowej w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego”, której współautorem jest Strona Rosyjska, zatwierdzoną podczas 76. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ z inicjatywy Chin i oczekują jej konsekwentnego wdrażania zgodnie z założonymi celami.
Strony przywiązują dużą wagę do koordynacji projektu sztucznej inteligencji. Strony są gotowe do wzmocnienia dialogu i kontaktów w tej sprawie.
Strony potwierdzają swoją gotowość do pogłębienia współpracy w dziedzinie międzynarodowego bezpieczeństwa informacyjnego oraz do przyczynienia się do budowania otwartego, bezpiecznego, zrównoważonego i dostępnego środowiska technologii informacyjno-komunikacyjnych ICT. Strony podkreślają, że zasady niestosowania siły, poszanowania suwerenności państwa oraz podstawowych praw i wolności człowieka oraz nieingerencji w wewnętrzne sprawy innych państw zatwierdzone kartą Narodów Zjednoczonych mają zastosowanie także do przestrzeni informacyjnej. Chiny i Rosja potwierdzają kluczową rolę Organizacji Narodów Zjednoczonych w reagowaniu na zagrożenia dla międzynarodowego bezpieczeństwa informacji i wyrażają wsparcie dla Organizacji w opracowywaniu nowych norm zachowania państw w tym zakresie.
Strony z satysfakcją przyjmują wdrożenie globalnego procesu negocjacji w sprawie IIB w ramach jednolitego mechanizmu i w tym kontekście wspierają działania otwartej grupy roboczej ONZ ds. bezpieczeństwa w wykorzystaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych i ICT na lata 2021–2025 oraz wyrażają gotowość do zabierania głosu w formule wspólnych stanowisk w tej sprawie. Strony uważają za konieczne podjęcie zjednoczonego wysiłku społeczności międzynarodowej w celu opracowania nowych norm odpowiedzialnego postępowania państw, w tym norm prawnych, a także uniwersalnego międzynarodowego instrumentu prawnego regulującego działalność państw w sferze ICT. Strony wyrażają przekonanie, że Globalna Inicjatywa Bezpieczeństwa Danych, zaproponowana przez Stronę Chińską i wspierana zasadniczo przez Stronę Rosyjską, stanowi podstawę do dyskusji i ustanawiania przez Grupę Roboczą środków reagowania na zagrożenia bezpieczeństwa danych i inne zagrożenia dla międzynarodowego bezpieczeństwa informacji.
Strony potwierdzają swoje poparcie dla rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 74/247 i 75/282 i popierają prace odnośnego komitetu ad hoc ekspertów rządowych oraz ułatwiają negocjacje w ramach ONZ w sprawie opracowania międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania wykorzystywania ICT do celów przestępczych. Strony podejmują inicjatywę w celu zapewnienia konstruktywnego udziału wszystkich stron w negocjacjach w celu zagwarantowania szybkich negocjacji w sprawie miarodajnej, powszechnej i kompleksowej konwencji i przedkładają ją Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ podczas 78. sesji w ścisłej zgodności z rezolucją 75/282. W tym celu Rosja i Chiny przedłożyły wspólny projekt takiej konwencji jako podstawę do negocjacji.
Strony popierają politykę internacjonalizacji administracji Internetem, opowiadają się za równymi prawami do zarządzania nim, uważają za niedopuszczalne wszelkie próby ograniczenia ich własnego suwerennego prawa do regulowania i zapewnienia bezpieczeństwa krajowych segmentów Internetu; są także zainteresowane bardziej aktywnym włączeniem Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego w rozwiązywanie tych problemów.
Strony zamierzają pogłębić współpracę dwustronną w zakresie zapewnienia międzynarodowego bezpieczeństwa informacji na podstawie odpowiedniej umowy międzyrządowej z 2015 roku. W tym celu Strony uzgodniły przyjęcie w najbliższym czasie planu współpracy rosyjsko-chińskiej w tym zakresie.
Strony podkreślają, że Rosja i Chiny, jako światowe mocarstwa i stali członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ, zamierzają ściśle przestrzegać norm moralnych i zasad odpowiedzialności, zdecydowanie bronić systemu międzynarodowego, w którym ONZ odgrywa centralną rolę koordynującą w sprawach międzynarodowych, podtrzymywać porządek światowy oparty na prawie międzynarodowym, w tym na celach i zasadach Karty Narodów Zjednoczonych, promować wielobiegunowość i demokratyzację stosunków międzynarodowych oraz wspólnie budować zamożniejszy, stabilniejszy i sprawiedliwszy świat i razem tworzyć nowego rodzaju stosunki międzynarodowe.
Strona Rosyjska zwraca uwagę na pozytywne znaczenie koncepcji Strony Chińskiej budowania „wspólnoty przyszłości ludzkości” we wzmacnianiu solidarności społeczności międzynarodowej i łączeniu wysiłków w odpowiedzi na wspólne wyzwania. Strona chińska zwraca uwagę na pozytywne znaczenie wysiłków Strony Rosyjskiej na rzecz stworzenia sprawiedliwego wielobiegunowego systemu stosunków międzynarodowych.
Strony zamierzają stanowczo bronić nienaruszalności wyników II wojny światowej oraz istniejącego powojennego porządku światowego, bronić autorytetu ONZ i sprawiedliwości w stosunkach międzynarodowych, opierać się próbom zaprzeczania, zniekształcania i fałszowania historii II wojny światowej.
Aby zapobiec powtórzeniu się tragedii wojny światowej, Strony zdecydowanie potępią działania mające na celu zniwelowanie odpowiedzialności za okrucieństwa faszystowskich agresorów i militarystycznych najeźdźców oraz ich wspólników, także bezczeszczenie i szarganie honoru zwycięskich krajów.
Strony opowiadają się za ustanowieniem nowego rodzaju stosunków między światowymi mocarstwami, stosunków opartych na wzajemnym szacunku, pokojowym współistnieniu i wzajemnie korzystnej współpracy. Potwierdzają, że rosyjsko-chińskie stosunki międzypaństwowe nowego typu przewyższają sojusze wojskowo-polityczne zimnej wojny. Przyjaźń między dwoma państwami nie ma granic, nie zna stref zakazanych we współpracy, a wzmocnienie dwustronnej kooperacji strategicznej nie jest skierowane przeciwko krajom trzecim i nie podlega wpływowi niestabilnego otoczenia międzynarodowego oraz doraźnych zmian w krajach trzecich.
Strony ponownie podkreślają potrzebę konsolidacji społeczności międzynarodowej zamiast jej podziału oraz potrzebę współpracy zamiast konfrontacji. Strony sprzeciwiają się powrotowi stosunków międzynarodowych do stanu konfrontacji między głównymi mocarstwami, w której słabi padają ofiarą silnych. Strony zamierzają przeciwstawić się próbom zastąpienia ogólnie przyjętych i zgodnych z prawem międzynarodowym formatów i mechanizmów partykularnymi zasadami opracowanymi w „wąskim kręgu” przez poszczególne kraje lub bloki krajów, sprzeciwiać się rozwiązywaniu problemów międzynarodowych nie na podstawie konsensusu, lecz poprzez schematy lekceważenia, sprzeciwiać się polityce siły, nękania, jednostronnych sankcji i eksterytorialnego stosowania jurysdykcji, a także wypowiadać się przeciwko nadużywaniu polityki kontroli eksportu oraz za wspieraniem ułatwień w handlu zgodnie z zasadami Światowej Organizacji Handlu (WTO).
Strony potwierdziły zamiar wzmocnienia koordynacji polityki zagranicznej, urzeczywistnienia prawdziwego multilateralizmu, wzmocnienia współpracy w formatach wielostronnych, ochrony wspólnych interesów, utrzymania międzynarodowej i regionalnej równowagi sił oraz poprawy globalnego zarządzania.
Strony wspierają i chronią wielostronny system handlowy oparty na centralnej roli Światowej Organizacji Handlu (WTO), biorą czynny udział w reformie WTO, sprzeciwiają się też unilateralizmowi i protekcjonizmowi. Strony są gotowe wzmocnić dialog partnerski i koordynację stanowisk w kwestiach handlowych i gospodarczych będących przedmiotem wspólnej troski, aby przyczynić się do zapewnienia zrównoważonego i stabilnego funkcjonowania globalnych i regionalnych łańcuchów wartości, wspierać tworzenie bardziej otwartego, integracyjnego, przejrzystego, niedyskryminacyjnego systemu handlu międzynarodowego i zasad gospodarczych.
Strony popierają format G20 jako ważną platformę dialogu w rozwiązywaniu kwestii międzynarodowej współpracy gospodarczej i stosowania środków reagowania kryzysowego; wspólnie podejmują wysiłek w celu do wzmocnienia ducha solidarności i współpracy w ramach G20, wspierają wiodącą rolę organizacji w takich dziedzinach, jak międzynarodowa walka z epidemiami, odbudowa gospodarki światowej, wsparcie dla zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz doskonalenie globalnego systemu zarządzania gospodarką na sprawiedliwych i racjonalnych podstawach w celu wspólnego stawiania czoła globalnym wyzwaniom.
Strony popierają pogłębienie partnerstwa strategicznego w ramach BRICS, promują rozszerzenie współpracy na trzech głównych obszarach: polityka i bezpieczeństwo, gospodarka i finanse oraz wymiana pomocy humanitarnej/kontakty międzyludzkie. W szczególności Rosja i Chiny zamierzają promować rozwój współpracy w zakresie zdrowia publicznego, gospodarki cyfrowej, nauki, innowacji i technologii, w tym technologii sztucznej inteligencji, a także zwiększyć koordynację działań krajów BRICS na platformach międzynarodowych. Strony dążą do dalszego wzmocnienia formatu BRICS Plus/Outreach jako skutecznego mechanizmu dialogu ze stowarzyszeniami i organizacjami integracji regionalnej krajów rozwijających się i rynków wschodzących.
Strona rosyjska udzieli pełnego wsparcia Stronie Chińskiej jako przewodniczącemu stowarzyszenia w 2022 roku i udzieli pomocy w owocnym przeprowadzeniu XIV szczytu BRICS.
Rosja i Chiny mają na celu kompleksowe wzmocnienie Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SCO) i dalsze zwiększenie jej roli w tworzeniu policentrycznego porządku światowego opartego na powszechnie uznanych zasadach prawa międzynarodowego, multilateralizmu, równego, wspólnego, niepodzielnego, zintegrowanego i trwałego bezpieczeństwa.
Strony uważają za istotne konsekwentne wdrażanie porozumień w sprawie usprawnienia mechanizmów przeciwdziałania wyzwaniom i zagrożeniom dla bezpieczeństwa państw członkowskich SCO oraz w kontekście rozwiązania tego problemu opowiadają się za rozszerzeniem funkcjonalności Regionalnej Struktury Antyterrorystycznej SCO.
Strony przyczyniać się będą do nadania nowej jakości i dynamiki interakcji gospodarczych między państwami członkowskimi SCO w zakresie handlu, produkcji, transportu, energii, finansów, inwestycji, rolnictwa, ceł, telekomunikacji, innowacji i innych obszarów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, w tym poprzez wykorzystanie zaawansowanych, oszczędzających zasoby, energooszczędnych i „zielonych” technologii.
Strony odnotowują owocną współpracę w ramach Szanghajskiej Organizacji Współpracy na podstawie Umowy między rządami państw członkowskich Szanghajskiej Organizacji Współpracy w sprawie współpracy odnośnie do międzynarodowego bezpieczeństwa informacji z 2009 r., a także w ramach specjalnej grupy ekspertów. W tym kontekście z satysfakcją przyjmują uchwalenie w dniu 17 września 2021 r. w Duszanbe przez Radę Szefów Państw Członkowskich SCO Planu Współdziałania Państw Członkowskich SCO w zakresie międzynarodowego bezpieczeństwa informacji na lata 2022–2023.
Rosja i Chiny za punkt wyjścia przyjmują stale rosnące znaczenie współpracy kulturalnej i międzyludzkiej dla stopniowego rozwoju SCO. W celu wzmocnienia wzajemnego zrozumienia między narodami państw członkowskich SCO będą one nadal skutecznie przyczyniać się do pogłębiania współpracy w takich dziedzinach, jak więzi kulturowe, edukacja, nauka i technologia, opieka zdrowotna, ochrona środowiska, turystyka, kontakty między ludźmi i sport.
Rosja i Chiny będą nadal pracować nad wzmocnieniem roli APEC jako wiodącej wielostronnej platformy dialogu w regionie Azji i Pacyfiku w kwestiach gospodarczych. Strony zamierzają zintensyfikować koordynację działań na rzecz pomyślnego wdrożenia „Wytycznych z Putrajaya dotyczących rozwoju APEC do 2040 r.”, koncentrując się na tworzeniu wolnego, otwartego, sprawiedliwego, niedyskryminacyjnego, przejrzystego i przewidywalnego środowiska handlowego i inwestycyjnego w regionie. Szczególny nacisk zostanie położony na kwestie walki z pandemią nowego koronawirusa i ożywienia gospodarczego, cyfryzacji szerokiego zakresu różnych sfer życia, ożywienia gospodarczego obszarów peryferyjnych oraz ustanowienia wzajemnych stosunków między APEC a innymi regionalnymi stowarzyszeniami wielostronnymi o jednobrzmiącej agendzie.
Strony zamierzają rozwijać współpracę w ramach formatu Rosja-Indie-Chiny, a także wzmacniać współpracę w takich platformach jak Szczyt Azji Wschodniej, Regionalne Forum Bezpieczeństwa ASEAN, Spotkanie Ministrów Obrony ASEAN i Partnerów Dialogu. Rosja i Chiny wspierają centralną rolę ASEAN w rozwoju współpracy w Azji Wschodniej, nadal zwiększając koordynację w zakresie pogłębiania współpracy z ASEAN i wspólnie promując współpracę w zakresie zdrowia publicznego, zrównoważonego rozwoju, walki z terroryzmem i zwalczania przestępczości ponadnarodowej. Obie Strony zamierzają kontynuować prace nad wzmocnieniem roli ASEAN jako kluczowego elementu architektury regionalnej.
Zródło: http://www.kremlin.ru/supplement/5770.
Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można nas również wpierać materialnie.
Dane do przelewów:
Instytut Badawczy Pro Vita Bona
BGŻ BNP PARIBAS, Warszawa
Nr konta: 79160014621841495000000001
Dane do przelewów zagranicznych:
PL79160014621841495000000001
SWIFT: PPABPLPK
Interwencja Rosji na Ukrainie stanowi początek końca systemu stosunków międzynarodowych, które panowały przez ostatnie dekady, najpierw jako układ zimnowojenny, a potem ten związany z hegemonią Waszyngtonu. Kompetentni analitycy na całym świecie dobrze zdają sobie sprawę z tego, że sam fakt tej interwencji jest symptomem tego właśnie początku końca, gdyż jeszcze kilka lat temu Rosja nie zdecydowałaby się na taki krok.
Prusy a Obwód Kaliningradzki. Podłoże konfliktu interesów niemiecko-rosyjskich o tę ziemię
Rosyjska, a dawniej radziecka enklawa nad Morzem Bałtyckim, od lat spędza sen z powiek różnym strategom, analitykom, komentatorom, przede wszystkim zaś politykom państw zachodnich NATO i Unii Europejskiej. Jest to terytorium przecinania się strategicznych interesów mocarstw zachodnich i Federacji Rosyjskiej. Także w chińskiej koncepcji Jednego Pasa i Jednej Drogi Obwód Kaliningradzki jest coraz mocniejszym punktem tranzytu chińskich towarów do Europy zarówno drogą kolejową, jak i morską. Jest to więc niezwykle ważny punkt na geopolitycznej szachownicy. Jest to też terytorium niezwykle historycznie ważne dla pruskiej państwowości i jej militarnego charakteru, które stało się w XIX i XX wieku dominującym czynnikiem zjednoczenia Niemiec pod swoją hegemonią. Wynik II wojny światowej oznaczał klęskę Niemiec i likwidację Prus, jednak fizyczną, nie zaś formalnoprawną. Większość ziem tego dawnego niemieckiego kraju związkowego przypadła w zdecydowanej większości Polsce, wyjątek stanowiła prowincja Prusy Wschodnie, której północna część została wcielona do ZSRR. Stalinowi chodziło o posiadanie przez imperium radzieckie niezamarzającego portu nad Bałtykiem, a precyzyjniej, o potężną bazę wojskową, mającą kluczowy potencjał operacyjno-strategiczny w tej części Europy.
Dla Prus dawny Królewiec, zwany obecnie Kaliningradem, to miejsce koronacji książąt i królów pruskich oraz jednego cesarza Niemiec. Można więc nazwać to miasto pruskim Krakowem. Jak już zostało wspomniane, II wojna światowa oznaczała klęskę III Rzeszy, lecz nie jej kapitulację. Jak twierdzi dr Rafał Brzeski: „Stan ten potwierdził w orzeczeniu z 17 sierpnia 1956 roku niemiecki Trybunał Konstytucyjny, który uznał, że »Rzesza Niemiecka mimo załamania w 1945 roku nie uległa likwidacji«. Ten sam Trybunał Konstytucyjny, który niedawno uznał, że jest sądem ostatniego słowa”.Oznacza to ni mniej ni więcej, że Niemcy uznają ziemie pruskie fizycznie utracone po 1945 za swoje nieodłączne terytorium. I tym samym Obwód Kaliningradzki jest wciąż dla Berlina północną częścią Prus Wschodnich. W związku z tym rodzi się pytanie, czy zaistniałe po rozpadzie Związku Radzieckiego i zjednoczeniu Niemiec zbliżenie niemiecko-rosyjskie jest z punktu widzenia Berlina konkretnym trwałym celem czy też jest wyłącznie metodą do osiągnięcia ukrytego konkretnego zamiaru?
Trzeba w związku z tym przyjrzeć się różnym koncepcjom, których wynikiem miała być utrwalona przyszłość Obwodu Kaliningradzkiego, jak i jego czasowy charakter. Począwszy od 1945 roku władze radzieckie projektowały, do których republik ZSRR należeć będzie nowo nabyte północne terytorium Prus Wschodnich. Zakładano, że do litewskiej SRR lub białoruskiej SRR. Obie te koncepcje upadły, Litwa miała bowiem zbyt małą populację, by zagospodarować obszar zamieszkały uprzednio przez ponad milion Niemców, zaś Białoruś nie miała z tym terytorium bezpośredniej styczności. Zdecydowano więc o włączeniu do rosyjskiej SRR. Napływowa ludność, przeważnie rosyjska, wywodziła się z rodzin osadników wojskowych przybyłych z rosyjskich terenów okupowanych w czasie wojny przez Niemców, czyli z okolic Stalingradu, Woroneża czy Leningradu. Miało to na celu ułatwić i przyspieszyć mentalną kolonizację tego terytorium. Mimo to po reformach terytorialnych w czasach Chruszczowa Obwód Kaliningradzki ponownie został zaoferowany litewskiej SRR, jednak I Sekretarz Komunistycznej Partii Litwy – Antanas Sniečkus nie chciał przyłączenia do Litwy terytorium z milionem ludności rosyjskiej, która mogłaby zdominować mu kraj. W tym samym czasie władze NRF za potworne pieniądze chciały od ZSRR kupić ten region, ale było to bardziej działanie rozpoznawcze. Niemcy jednak nie zrezygnowali, ponieważ kolejne próby „wciśnięcia” Obwodu Litwie miały miejsce jeszcze za Gorbaczowa, w roku 1987 i po upadku ZSRR.
Niemieckie resentymenty w koncepcji neutralizacji rosyjskiej eksklawy
Kalkulacja z wykorzystaniem Litwy jako forpoczty niemieckiego rewizjonizmu była logiczna, ponieważ Litwa jako słaby system polityczny nie poradziłaby sobie z zagospodarowaniem takiej prowincji, byłby to więc łakomy kąsek dla Niemiec, by co najmniej kontrolować ją gospodarczo po wchłonięciu Litwy w struktury zdominowanej przez Niemcy Unii Europejskiej. Kiedy i to się nie udało, podjęto próbę neutralizacji wpływów Moskwy na Kaliningrad. Zaproponowano kilka rozwiązań, których celem było włączenie Obwodu Kaliningradzkiego w tzw. krwiobieg zjednoczonej Europy. Polegało to na utworzeniu szeregu koncepcji zarządzania tym regionem w interesie niemieckim. Należy szczególnie wymienić tu kilka z nich, bo w ich nazwach można odczytać cel takiego rozwiązania. Szczegółowo w swej książce Kaliningrad – szansa czy zagrożenie dla Europy Bałtyckiej. Monografia społeczno-gospodarcza, Gdańsk 2013, s. 352, opisał je Tadeusz Palmowski. Oto najważniejsze z nich w kwestii relacji niemiecko-rosyjskich:
1. Kondominium Rosji, Niemiec, Polski i Litwy z własną walutą i autonomią, przy dalszej przynależności do Rosji. Byłaby to strefa wolnego handlu z możliwością swobody osiedlania się. Był to pomysł hrabiny Marion Dönhoff.
2. Hanzeatycki Region Bałtycki, pomysł z roku 1993 forsowany przez estońskich polityków, będący propozycją stworzenia konfederacji czterech państw bałtyckich – Litwy, Łotwy, Estonii i Obwodu Kaliningradzkiego jako czwartego państwa. Nazwa ewidentnie sugerowała nawiązanie do tradycji Hanzy Niemieckiej.
3. Euroregion Königsberg, doświadczalny pomost współpracy między Rosją i UE, zdemilitaryzowany, punkt startu inwestycji zachodnioeuropejskich na rynku rosyjskim. Koncepcja ta powstała w roku 1994 w Parlamencie Europejskim.
4. Niezależne państwo bałtyckie „Borussia”, ze zwiększonym udziałem ludności niemieckiej i litewskiej przy zmniejszeniu ludności rosyjskiej. Językami równoprawnymi byłyby rosyjski, niemiecki i litewski. Autorem tej koncepcji był litewski pisarz i poeta Tomas Venclova, urodzony w Kłajpedzie.
Już na tej podstawie widać, jakie są prawdziwe intencje niemieckiej polityki zbliżenia z Rosją. Na wszystkie te pomysły dezintegracji Obwodu Kaliningradzkiego dotychczas nie zgadzali się rosyjscy wojskowi, którzy uważają ten region za kluczowy dla bezpieczeństwa Rosji w tej części Europy, z możliwością projekcji siły z jego terytorium. Dlatego też ciągle unowocześnia się instalacje militarne w Obwodzie. Druga kwestia sporna między Rosją i Niemcami, to forsowana przez Moskwę budowa Bałtyckiej Elektrowni Atomowej w Obwodzie. Berlin rękami Zielonych, polityków znad Wisły i krajów bałtyckich, stara się w delikatny sposób nie dopuścić do inwestycji. Na razie się to udaje, gdyż jej otwarcie byłoby końcem marzeń o powrocie tych ziem do Niemiec. Rosjanie proponowali III RP udział w budowie tej elektrowni i sprzedaży taniej energii z niej do naszego kraju. Na razie bez skutku. Elity nadwiślańskie zgodnie z wolą pruską, którą to postawę potępił swego czasu Roman Dmowski – bardziej nienawidzą Rosji, niż kochają Polskę. Budowa elektrowni atomowej oznaczać by mogła kres marzeń o Königsbergu, czego ukształtowane często przez niemieckie instytucje nadwiślańskie kliki polityczne nie raczą dostrzec. Traktują to jako zagrożenie dla NATO i UE, niż jako szansę dla Polski. A miasto Kaliningrad nawet w oficjalnych komunikatach nazywają prowokacyjnie Królewcem, manifestując tym samym poparcie dla Niemiec i narażając się na gniew Rosji. Dlatego pewnie dopiero chińska inicjatywa Jednego Pasa i Jednej Drogi, zwłaszcza po przewartościowaniu geopolitycznej szachownicy po roku 2025, będzie szansą na współpracę pomiędzy być może suwerenną wtedy już Polską i Rosją, także transgraniczną z Obwodem Kaliningradzkim.
Niemcy, Rosja i kwestia Polska w kontekście eksklawy kaliningradzkiej
Obwód Kaliningradzki to klin wbity w trwałość idei zbliżenia niemiecko-rosyjskiego. Jego istnienie w granicach Rosji jest gwarantem niemieckiego knucia przeciwko temu państwu i jego eksklawie. Ten okręg jako terytorium państwa rosyjskiego to także nasz potencjalny sojusznik w sporze z Niemcami o przynależność naszych Ziem Odzyskanych, co swego czasu trafnie zdiagnozował wybitny, aczkolwiek przemilczany działacz narodowy Jan Bohdanowicz. I tylko caryca Elżbieta Romanowa, która w 1759 roku inkorporowała Prusy Wschodnie do Rosji, a obecnie upamiętniona jest w formie pomnika na koniu w mieście portowym Bałtyjsk na terenie Obwodu Kaliningradzkiego, zapewne z troską spogląda z cokołu w przyszłość, by ponownie nie doszło w niej do kolejnego „Cudu domu Brandenburskiego”. A tu chińskie interesy są wyraźnie sprzeczne z angielskimi i anglosaskimi w ogóle, więc historia powtórzyć się już tym razem nie powinna.
Marcin Hagmajer
Bardziej kochajmy Polskę, niż nienawidźmy Rosji, to i Rosja nas polubi, zaś wtedy to Niemcy obejdą się smakiem.
Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można nas również wpierać materialnie.
Dane do przelewów:
Instytut Badawczy Pro Vita Bona
BGŻ BNP PARIBAS, Warszawa
Nr konta: 79160014621841495000000001
Dane do przelewów zagranicznych:
PL79160014621841495000000001
SWIFT: PPABPLPK
