Przez ostatnie 250 lat w globalnej myśli politycznej dominował anglosaski porządek świata. Porządek ten wielokrotnie dławił polskie dążenia do odzyskania suwerenności wewnętrznej i zewnętrznej. Obecnie Polska i Polacy stoją na progu dziejowej szansy, jaką może nam dać współpraca z nowym liderem światowym – Chinami – w ramach wielkiej infrastrukturalnej inicjatywy Jednego Pasa i jednej Drogi.
Choć samochody elektryczne są niemal tak stare jak sama motoryzacja, wygoda i ekonomiczna opłacalność ich użytkowania są – przynajmniej w warunkach polskich – dyskusyjne. Tendencja „elektryfikacyjna” w motoryzacji przybiera na sile właśnie teraz, ma owocować „nowym ładem” w transporcie. Przypadek? Czyż nie jest to próba uzależnienia kierowców od systemu totalnej inwigilacji?
Z doktorem Feliksem Walichnowskim – jednym z ostatnich pionierów osadnictwa polskiego w Okręgu Mazurskim, byłym redaktorem naczelnym „Panoramy Północy”, kawalerem Medalu Rodła oraz przyjacielu działaczy Związku Mazurów – o jego nowej książce i obecnym stanie społeczeństwa polskiego rozmawia redaktor Marcin Hagmajer
– Panie Doktorze, ukazała się kolejna już Pana książka, o czym tym razem?
– Jest to książka „Igraszki Utopców”, będąca dalszym ciągiem rozważań o wydarzeniach socjologicznych doby współczesnej. Wciąż poszukujemy podobieństw i różnic pomiędzy okresem Polski Ludowej a dzikim polskim kapitalizmem.
– A dlaczego akurat te wątki Pan w niej szczególnie porusza?
– Pasjonuje mnie ten temat dlatego, że w 1945 roku byłem najmłodszym pionierem ziem darowanych Polsce po wojnie, a obecnie jestem najstarszy z żyjących, którzy bezpośrednio wraz z czołowymi Warmiakami i Mazurami starali się aby te darowane ziemie były już przy Polsce 76 lat, mimo iż Niemcy traktują je nadal jako swoje.
– Od jakiegoś czasu nasilają się restrykcje uzasadniane walką z tak zwaną pandemią. Rząd wydaje sprzeczne z poprzednimi komunikaty i rozporządzenia, jak Pan ocenia postawę obywateli w tej kwestii?
– Obserwując poszczególne grupy społeczne zauważamy, że pośród niektórych osób zakodowane są stereotypy sprawnego funkcjonowania państwa. Polacy w większości są ufni i potulni wobec decyzji, widać bezrefleksyjność i krótkowzroczność, która obraca już się przeciwko nim. Dotychczasowe protesty niewiele znaczą, ponieważ nie naruszają podstawy polskiego bałaganu.
-A jak generalnie ocenia Pan tę obecną rzeczywistość, związaną z tą całą sytuacją w Polsce i na świecie?
– Uważam, że ktoś wykorzystuje epidemię do celów politycznych i przy okazji światowi kapitaliści chcą na niej zarabiać. Chcą przebudować ponownie system ekonomiczny świata i jeszcze bardziej zwiększyć wyzysk ludzkości, oraz jeszcze mocniej pogłębić podziały klasowe.
– Jakie Pan widzi szanse na zmiany?
– Nastąpią one wtedy, kiedy ludzie zrozumieją co to jest samorządność i demokracja zamiast partyjniactwa, które jest silnie zbiurokratyzowane i merkantylnie nastawione. Są już przykłady na świecie, na przykład Chińska Republika Ludowa, gdzie można pogodzić wartości uniwersalne z sytuacją bytową świata. Może właśnie to państwo zakończy wreszcie lichwiarską politykę na świecie i zaproponuje coś alternatywnego…
– A jako socjolog i doświadczony obserwator wydarzeń w kraju i na świecie, jak Pan ocenia zachwyt Polaków nad amerykańskimi wojskami w Polsce?
-Nic nie jest za darmo, więc państwa, zwłaszcza te o nastawieniu agresywnym, które przysyłają swoje wojska mają głównie własny cel, przez co może przynieść to nam zagładę. Poza tym Polki urodą akurat amerykańskich żołnierzy nie powinny się zachwycać.
– Czy widzi Pan wyjście z tej dosyć obłędnej sytuacji?
– Sytuacja międzynarodowa ulega zmianie, światowy system amerykańskiej dominacji oparty na dolarze coraz mocniej kruszeje, więc może już niedługo nie będzie centrala w Waszyngtonie miała z czego wydawać na makijaże dla pani ambasador w Warszawie.
Dziękuję za rozmowę.
Wywiad został przeprowadzony 20.01.2021
Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można również wpierać nas materialnie.
Dane do przelewów:
Instytut Badawczy Pro Vita BonaBGŻ BNP PARIBAS, Warszawa
Nr konta: 79160014621841495000000001
Dane do przelewów zagranicznych:
PL79160014621841495000000001
SWIFT: PPABPLPK
Mamy przyjemność poinformować Państwa, że ukazało się drugie wydanie pracy pt. Nowoczesność, nacjonalizm, naród europejski. Dylematy samoidentyfikacji Europejczyków autorstwa Magdaleny Ziętek-Wielomskiej i Adama Wielomskiego.
Celem książki jest udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy możliwe jest w dającej się przewidzieć przyszłości stworzenie narodu europejskiego? Kwestia ta wynika z dyskusji na temat tożsamości Europejczyków. Wielu polityków, dziennikarzy, naukowców i propagandystów politycznych dowodzi, że Europejczyków łączą wartości tolerancji, demokracji, praw człowieka i szeroko pojmowanego liberalizmu. Ale nawet entuzjaści Unii Europejskiej dostrzegają, że to zbyt mało, aby można było mówić o wspólnej tożsamości. Kiedy rozpoczynała się dyskusja na temat zjednoczenia Europy w połowie XX wieku, wielu intelektualistów i polityków wierzyło w stworzenie „narodu europejskiego”. Czasem jeszcze do tej idei niektórzy wracają, wierząc, że będzie on uwieńczeniem procesów integracyjnych. Dlatego autorzy postawili sobie na celu zbadanie problemu ewentualnej możliwości likwidacji poszczególnych narodów i powstania w to miejsce narodu europejskiego.
Książkę można nabyć na stronie sklepu Fundacji Instytut Badawczy Pro vita bona https://provitabona.pl/sklep/, jak również wpłacając 52 zł na konto Fundacji z dopiskiem: Darowizna na cele statutowe fundacji, książka. Numer konta podany jest na stronie internetowej Fundacji. W przypadku wpłaty bezpośrednio na konto, egzemplarz książki dostaniecie Państwo z autografem autorów.
Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można również wpierać nas materialnie.
Dane do przelewów:
Instytut Badawczy Pro Vita Bona BGŻ BNP PARIBAS, Warszawa
Nr konta: 79160014621841495000000001
Dane do przelewów zagranicznych:
PL79160014621841495000000001
SWIFT: PPABPLPK
Efektem ubocznym korporacyjnych globalnych mediów cyfrowych jest eksplozja baniek informacyjnych. Wskutek działania algorytmów i cech antropologicznych homo sapiens tworzą się równoległe rzeczywistości. Zbiorowy umysł, w ramach którego występuje „schizofreniczne rozszczepienie” na kilka alternatywnych rzeczywistości traci zdolność do samosterowności.
Klaus Schwab znakomicie pokazuje współistnienie – i wzajemną konieczność warunkującą to istnienie – dwóch fundamentalnych zjawisk polityczno-społecznych: państwa narodowego i klasy średniej. Nie ma państwa narodowego bez klasy średniej ani nie ma klasy średniej w zglobalizowanym świecie bez silnych państw narodowych.
Historia nauczycielką życia (historia magistra vitae) – głosiła stara maksyma. W duchu cybernetyki można by ją wyrazić w ten sposób, że kto ma lepszą pamięć, ten widzi szerszy wachlarz możliwych rozwiązań oraz możliwych skutków swoich decyzji.
Zasadę tę odrzucali różnej maści rewolucjoniści, którzy chcieli tworzyć nowego człowieka czy nowe społeczeństwo na gruzach świata minionego, od którego ludzką pamięć należało radykalnie odciąć. Prędzej czy później okazywało się, iż rzeczywistość bierze górę nad różnymi mglistymi mrzonkami o stworzeniu czegoś nowego w całkowitym odcięciu od wcześniejszego doświadczenia. Przecież nawet w naszych komórkach zapisane są ślady natury od zarania świata!
Niemniej wszelki rozwój zawdzięczamy temu, że człowiek potrafi wyjść poza swoje obrazy stanów przeszłych i wymyślać obrazy stanów przyszłych. Umie on sobie wyobrazić własną przyszłość, zaplanować ją, dążyć do spełnienia nadziei. Oczywiście często się zdarza, że zaplanowaliśmy sobie A, lecz wychodzi B, wszelako bez tej umiejętności wyobrażania sobie czegoś, czego jeszcze nie ma, nie zdołalibyśmy wprowadzić nic nowego.
Sercem sterowania ludźmi jest właśnie ta umiejętność panowania nad zbiorowymi wyobrażeniami stanów przyszłych. Marksiści kreślili obraz świata, w którym kapitaliści nie wyzyskują proletariatu; narodowi socjaliści kreślili obraz świata, w którym rasa panów rządzi rasami niższymi; różnej maści liberałowie kreślili obraz świata, w którym wszystkie jednostki są wolne od przymusu zewnętrznego itp., itd.
W ostatnim stuleciu, w związku z bezprzykładnym rozwojem techniki namnożyło się różnych wizjonerów, którzy wieszczą nadejście czegoś zupełnie nowego. Mamy np. Klausa Schwaba, Elona Muska, Raymonda Kurzweila tudzież Yuvala Noaha Harariego. W niniejszym numerze opisujemy oczekiwania Schwaba i Harariego. Pierwszy to założyciel i przewodniczący Światowego Forum Ekonomicznego w Davos (World Economic Forum), wieloletni aktywista skupiającej wpływowych plutokratów Grupy Bilderberg. Drugi uważany jest za jednego z największych myślicieli współczesnego świata.
Harari jest twórcą tzw. dataizmu, mieszka z mężem (!) koło Jerozolimy, jest weganinem, codziennie medytuje i nie używa smartfonu. Jego prace są intensywnie promowane na całym świecie, co wynika stąd, że w pełni odpowiadają globalnym elitom, czyli ludziom w rodzaju Billa Gatesa czy np. szefostwu Google’a.
Przyglądamy się owym wizjom i dochodzimy do wniosku, że ich autorzy stosują zawodne metody rewolucjonistów, którzy antycypowali przyszłość bez zapytywania o to, co w ogóle można osiągnąć. A tym się właśnie różni metoda rewolucyjnej destrukcji od metody konstruktywnego planowania. Znając choćby zasady opisane przez cybernetykę nie wróżymy tym projektom pomyślnego jutra. W związku z tym przyszłość, jaką opisują, zgoła nie wydaje się realna.
W 1851 roku Jules Barbey d’Aurevilly opublikował pracę merytorycznie dość słabą, ale z tytułem, który zrobił wielką karierę: Prorocy przeszłości (Les prophètes du passé). Kim jest prorok przeszłości w połowie XIX stulecia? To konserwatysta, kontrrewolucjonista, jak Joseph de Maistre czy Louis de Bonald, który w grubych tomach przedstawił mocno wyidealizowane i podretuszowane społeczeństwo sprzed rewolucji francuskiej. Konserwatywne proroctwo polega na tym, że piszący o współczesności lub przyszłości wierzy, iż raz jeszcze nastanie przeszłość, czyli świat, który – słusznie czy nie – został wywrócony do góry nogami w 1789 roku i nie ma już wielkich szans na odbudowę. Stąd prowokacyjne pojęcie „proroków przeszłości”, czyli tych, co przyszłość widzą w powrocie do przeszłości.
Harari i Szwab twierdzą wprawdzie, że rozpoczynają erę całkiem nową, ale ich wizje odświeżają stare koncepcje w rodzaju Nowej Atlantydy Franciszka Bacona. Sam Harari twierdzi wprawdzie, że: „Przyszłość, którą opisuję w tym rozdziale, to tylko przyszłość przeszłości – to znaczy przyszłość oparta na poglądach i nadziejach, które zdominowały nasz świat w ostatnich trzystu latach. Prawdziwa przyszłość – to znaczy przyszłość zrodzona z nowych poglądów i nadziei XXI wieku – może być kompletnie inna”1. Mimo wszystko opisuje on owo „kompletnie inne i prawdziwe” jutro – w istocie jest to wszakże tylko unowocześniona wersja staroegipskiego społeczeństwa, w którym faraon „bawił się w Boga”, kapłani ten kult podtrzymywali, a reszta żyła w prawdziwych „ciemnościach egipskich”. Pojęcia konserwatywni prorocy przeszłości nie użyliśmy wcześniej przypadkowo ani bez względu na dar Nilu, bo – jak ciekawie pisze prof. Bartyzel w tekście Egipt, nasza (konserwatywna) praojczyzna – Egipt jest praojczyzną konserwatystów „sakralnych”2.
Rzekomo nieznana przyszłość jest więc u Harariego tylko i wyłącznie … powrotem do przeszłości. Jest to koszmarna wizja, jakiej chyba nikt, kto czyta te proroctwa, nie chce doświadczyć na własnej skórze. Wizje jerozolimskiego profesora, w których ciągnie się ślad Sodomy i Gomory, są akceptowane tym łatwiej, że rzymski Pontifex Maximus i jego podwładni zaprzestali przepowiadania (prorokowania) Nowego Jeruzalem.
Uwzględniając to, powinniśmy powściągliwie podchodzić do rozmaitych programów i procesów dziejowych – Jerzy Chodorowski, autor Czy zmierzch państwa narodowego3, przestrzegał, że choć utopie są nie do zrealizowania, są realizowane… Rozumiał to Lesław Michnowski4, który w swoich analizach de facto krytykował plany Harariego.
Jeśli więc chcemy jako spadkobiercy przeszłości przestąpić wrota przyszłości, musimy swoje kroki dobrze przemyśleć i zaplanować. Należy także zadbać o literacką formę naszej Nowej Narodowej Opowieści. Tu możemy odwołać się choćby do dorobku Stanisława Lema, o którym wspominamy nie bez kozery. „Widziałem przyszłość” – pod takim hasłem obchodzony jest właśnie w Polsce i na świecie Rok Lema5.
Snując opowieść narodową, warto pamiętać cenne uwagi profesora Bogumiła Grotta z wywiadu, którego nam udzielił. Chodzi przede wszystkim o docenienie wagi technicznego czy po prostu materialnego rozwoju narodu. Rozumiała to tzw. stara endencja, nie zawsze rozumiała endencja młoda. Wykonać zadanie cywilizacyjne pomoże nam nowoczesna cybernetyka naukowa, dzieło Mariana Mazura, który wskazuje na to, że człowiek ma naturalną potrzebę przetwarzania zarówno informacji, jak i energomaterii.
Zapraszamy do wspólnego planowania naszej przyszłości!
1 Y.N. Harari, Homo deus, Kraków 2018, s. 88.
2 J. Bartyzel, Egipt, nasza (konserwatywna) praojczyzna, http://www.legitymizm.org/egipt-praojczyzna.
3 Por. M. Hagmajer, Jerzy Chodorowski, Czy zmierzch państwa narodowego? – recenzja, „Pro Fide Rege et Lege” 2020, nr 84, s. 388n.
4 Lesław Michnowski, Model „System Życia” – podstawa cybernetyki trwałego rozwoju, wykład opublikowany na: https://naiwarszawa.pl/tag/leslaw-michnowski/.
5 Zob. https://roklema.pl/konferencja-prasowa.
Dziękujemy za zainteresowanie naszym czasopismem. Liczymy na wsparcie informacyjne: Państwa komentarze i polemikę z naszymi tekstami oraz nadsyłanie własnych artykułów. Można również wpierać nas materialnie.
